Του Τάσου Ευαγγελίου

Την ώρα που η Τουρκία και τα Εμιράτα μέσω του Ντουμπάι μετατρέπονται σε χώρους υποδοχής Ρώσων Ολιγαρχών, κεφαλαίων και υπερπολυτελών σκαφών, οι χώρες της Δύσης αναζητούν τρόπο προκειμένου να εφαρμόσουν τις κυρώσεις σε έναν ακόμη μεγαλύτερο αριθμό επιχειρηματιών και αξιωματούχων που στηρίζουν το καθεστώς Πούτιν και κατ' επέκταση την εισβολή στην Ουκρανία. Οι διωκτικές αρχές που συστάθηκαν ζητούν πλέον περισσότερα «όπλα» στη μάχη που ξεκίνησαν τον περασμένο Μάρτιο δίνοντας βάση στο νομικό πλαίσιο που απαιτείται για να επιβληθούν οι κυρώσεις και να δεσμευθούν λογαριασμοί και περιουσιακά στοιχεία.

Υπολογίζεται πως η καταγεγραμμένη περιουσία των Ρώσων Ολιγαρχών που βρίσκονται στη λίστα του Forbes και των αξιωματούχων του Πούτιν υπερβαίνει τα 240 δις. δολάρια εκ των οποίων μέχρι στιγμής έχουν δεσμευθεί περί τα 35 δις. Δολάρια. Σε αυτά όμως πρέπει να προστεθεί και ένα ποσό που αγγίζει τα όρια προϋπολογισμού κρατών, και το οποίο ανέρχεται στα 800 δις. Δολάρια. Πρόκειται για κεφάλαια και ακίνητες περιουσίες… θαμμένες μεταξύ εταιρειών off shore και καταπιστευμάτων που λειτουργούν στη λογική της γνωστής Μπαμπούσκας με αποτέλεσμα να εξαφανίζονται οι αρχικοί ιδιοκτήτες.

Ένα ακόμη θέμα που αντιμετωπίζουν οι χώρες της Ευρώπης είναι η λογική που επικράτησε μετά την εισβολή στην Κριμαία το 2014 και τις κυρώσεις που τότε επιβλήθηκαν σύμφωνα με την οποία Ρώσοι ολιγάρχες και επιχειρηματίες μείωσαν τα ποσοστά τους στις εταιρείες που εμφανώς μετείχαν σε ποσοστό κάτω του 50% (ποσοστό που δεν εντάσσει μια οντότητα σε καθεστώς κυρώσεων και αυτό προκειμένου να αποφευχθεί η διάλυση οικονομικών αρκετών χωρών που σήμερα συμμετέχουν στις αποφάσεις της Δύσης) ή να μεταφέρουν τα ποσοστά τους σε γυναίκες παιδιά ή συνεργάτες άμεσα εξαρτώμενους από αυτούς.

Οι ομάδες που συστάθηκαν όμως από Αμερική και Ευρώπη η Task Force KleptoCapture και η Task Force Freeze and Seize καθώς και η κοινή ομάδα δράσης στην οποία μετάσχουν και οι χώρες του G7 διαπίστωσαν ένα ακόμη πρόβλημα. Οι κυρώσεις που επιβάλλονται σε Ρώσους Ολιγάρχες δεν είναι κοινές, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζονται προσκόμματα αναφορικά με την επιβολή κυρώσεων και σε άλλα πρόσωπα που συνδέονται με εταιρείες και δραστηριότητα σε Ευρώπη και Αμερική. Μάλιστα ακόμη και πρόσωπα που εμφανίζονται να διατηρούν εταιρείες και ομίλους στην Ρωσία κινούμενα στην περιοχή που εκτιμάται πως συντηρεί το έργο του Πούτιν, από αμυντικά και επιθετικά όπλα μέχρι περιπτώσεις που συνδέονται με τον επισιτισμό δεν έχουν ενταχθεί στο καθεστώς των κυρώσεων.

Υπενθυμίζεται πως πρόσφατα το Forbes είχε ανακοινώσει μια λίστα Ρώσων Ολιγαρχών, εγγεγραμμένων ακόμη και σήμερα σε αυτή των δισεκατομμυριούχων που δεν είχαν ενταχθεί στο καθεστώς κυρώσεων από καμία χώρα. Το δυσκολότερο όμως είναι το κομμάτι που αφορά σε κυρώσεις οι οποίες επιβάλλονται από ορισμένες χώρες και δεν υιοθετούνται από το σύνολο αυτών που μετέχουν στη διαδικασία την οποία ξεκίνησε ο Τζο Μπάιντεν τον περασμένο Μάρτιο. Βέβαια, και οι Αμερικανοί έχουν αφήσει εκτός λιστών κάποια ισχυρά πρόσωπα άμεσα συνδεδεμένα ή συνεργαζόμενα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και το καθεστώς του Κρεμλίνου που διοικεί τη χώρα.

Οι εκπρόσωποι των ομάδων… κρούσης φέρονται σύμφωνα με πληροφορίες να έχουν ζητήσει από τις κυβερνήσεις των χωρών που εκπροσωπούν να λάβουν μέτρα. Να δημιουργήσουν εκείνο το νομικό πλαίσιο που θα τους επιτρέψει να υλοποιήσουν το έργο που τους ανέθεσαν κυρίως όμως να καταστεί εφικτή η ανεύρεση των προσώπων που βρίσκονται πίσω από κάθε εταιρεία κέλυφος. Επικαλούνται δε το νόμο που ψηφίστηκε το 2021 στις ΗΠΑ από την κυβέρνηση Μπάιντεν και καθιστά υποχρεωτική την καταγραφή των πραγματικών εταιρειών που έχουν εγκατασταθεί σε πολιτείες που επιτρέπουν την ανωνυμία όπως το Ντελαγούερ.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση επιχειρείται σήμερα να δρομολογηθεί μια κοινή νομοθεσία που θα επιτρέπει στις χώρες μέλη να προχωρούν σε δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων και αξιοποίησής τους προκειμένου να υποστηριχθεί η Ουκρανία και ο ουκρανικό λαός. Αυτό βρίσκει στην παρούσα φάση αρκετές αντιδράσεις και ουδείς γνωρίζει αν το θέμα θα τεθεί στη Σύνοδο Κορυφής που ξεκινά σήμερα Δευτέρα και στην οποία επιχειρείται να ληφθούν αποφάσεις αναφορικά με το ενδεχόμενο εμπάργκο στο Ρωσικό πετρέλαιο καθώς και με σειρά κυρώσεων σε πρόσωπα και οντότητες που συνδέονται με Ρώσους Ολιγάρχες και επιχειρηματίες.

Όπως υποστηρίζουν πρόσωπα που συνδέονται με το ερευνητικό κομμάτι των ομάδων κρούσεων αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα πλήθος φακέλων που αφορούν ολιγάρχες και επιχειρηματίες καθώς και εταιρείες ρωσικών συμφερόντων που δεν έχει ακόμη εξεταστεί προκειμένου να ληφθούν αποφάσεις για την επιβολή κυρώσεων. Με δεδομένο δε ότι δεν υπάρχει μια κοινή λίστα των εμπλεκομένων χωρών (ΗΠΑ, ΕΕ G7) δυσκολεύει το έργο που έχουν κληθεί να υλοποιήσουν.

Το κενό των νόμων δε από χώρα σε χώρα έχει επιτρέψει σε αρκετούς εκ των ολιγαρχών και επιχειρηματιών να συνεχίζουν τη δραστηριότητά τους αποκομίζοντας οφέλη ενώ ταυτόχρονα αναζητούν όλο και πιο περίπλοκους τρόπους απόκρυψης περιουσιακών στοιχειών.

Οι εντολές πάντως που έχουν σταλεί στις κεντρικές τράπεζες και τις διωκτικές αρχές των εμπλεκομένων χωρών είναι σαφής αναφορικά με τα περιουσιακά στοιχεία και τους λογαριασμούς των ολιγαρχών που βρίσκονται στο καθεστώς κυρώσεων, είναι όμως σαφής και αναφορικά με κινήσεις χρημάτων από εταιρείες που συνδέονται με πρόσωπα συνδεδεμένα με ολιγάρχες και επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται με έδρα τη Ρωσία.

Οι εκτιμήσεις δε για τον πραγματικό πλούτο των Ρώσων φίλων και οπαδών του Πούτιν δίνουν μια εικόνα που αντικατοπτρίζει τον ορισμό της κλεπτοκρατίας και της διαφθοράς. Και εκεί πατούν τουλάχιστον οι αρμόδιες αρχές των ΗΠΑ προκειμένου να εντείνουν από την πλευρά τους κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων και λογαριασμών.

Πάντως θεωρείται βέβαιο πως στην επόμενη κοινή συνεδρίαση των Task Forces τα θέματα που θα τεθούν θα είναι ιδιαιτέρως αιχμηρά και θα οδηγήσουν και στην εξαγωγή συμπερασμάτων για τις κινήσεις των αρχών και των κυβερνήσεων που έχουν ενταχθεί στην λογική των κυρώσεων κατά του καθεστώτος Πούτιν. Αξίζει να σημειωθεί πως στην ΕΕ για παράδειγμα μόνο 12 χώρες εκ του συνόλου των μελών της έχουν δείξει ιδιαίτερο ζήλο γεγονός που εκτιμάτε ότι απέχει των προσδοκιών που αρχικώς είχαν τεθεί.

Την ίδια στιγμή οι Ρώσοι Ολιγάρχες εμφανίζονται να συνεχίζουν την πολυτελή διαβίωσή τους, μακριά μεν από τους γνωστούς για τους ίδιους παραδείσους καλοκαιρινούς και χειμερινούς, αλλά σε ανάλογες συνθήκες είτε στο Ντουμπάι είτε στην Τουρκία, τη χώρα μέλος του ΝΑΤΟ που έχει ανοίξει την αγκαλιά της στο Ρούβλι μέσω συγκεκριμένων τραπεζών. Οι αγορές ακινήτων και οι συστάσεις νέων εταιρειών συνεχίζονται με καταιγιστικούς ρυθμούς προκαλώντας πλήγματα σοβαρά στην γενικότερη προσπάθεια άσκησης πίεσης στον Ρώσο πρόεδρο.

Πηγή: liberal.gr