Του Κώστα Στούπα
Για άλλη μια χρονιά, οι αγρότες εκβιάζουν την κοινωνία – και μέσω αυτής την κυβέρνηση – ώστε να αποσπάσουν κρατικές και ευρωπαϊκές ενισχύσεις που επιτρέπουν τη διαιώνιση ενός πρωτογενούς τομέα καθηλωμένου στο παρελθόν. Πρωθυπουργός και κόμματα, εγκλωβισμένοι στους κλειστούς δρόμους και στις ψήφους της υπαίθρου, εξαγγέλλουν εκατοντάδες εκατομμύρια σε νέες ενισχύσεις. Στα μπλόκα συνωστίζονται οι αρχηγοί της αντιπολίτευσης, διατρανώνοντας τη συμπαράσταση στην ερήμωση της υπαίθρου – στο όνομα δήθεν της «στήριξης των αγροτών».
Κανείς δεν τολμά να πει την αλήθεια: ο ελληνικός αγροτικός τομέας έχει μείνει μισό αιώνα πίσω και δεν πρόκειται να ανακάμψει με το σημερινό μοντέλο. Μετατράπηκε σε μαύρη τρύπα της οικονομίας. Όσα δισεκατομμύρια κι αν πέσουν, η παραγωγικότητα θα συνεχίσει να υποχωρεί.
Τα μπλόκα δεν διεκδικούν μετάβαση στο μέλλον – διεκδικούν παράταση ζωής στο χθες: φθηνότερο πετρέλαιο, περισσότερες ενισχύσεις, παρατάσεις χρεών, προστασία από τον ανταγωνισμό. Τίποτε από αυτά δεν αγγίζει τον πυρήνα του προβλήματος: την παραγωγικότητα.
Η Ελλάδα δεν χάνει επειδή δεν έχει επιδοτήσεις.
Χάνει επειδή δεν έχει τεχνολογία, κλίμακα, μάρκετινγκ και σύγχρονη οργάνωση.
Τα αμείλικτα στοιχεία
– Η Ελλάδα διαθέτει 280.000–320.000 τρακτέρ, από τους μεγαλύτερους ανά κάτοικο στόλους στην Ευρώπη.
– Η πλειονότητα των αγροτών είναι μεγάλης ηλικίας, ηλεκτρονικά αναλφάβητοι, χωρίς δυνατότητα μετάβασης σε μοντέρνα παραγωγή.
– Το μέσο κτήμα: 20–30 κατακερματισμένα στρέμματα.
– Παραγωγικότητα: 190–200 € ανά στρέμμα.
Την ίδια στιγμή:
– Ολλανδία: 1.700–1.900 €/στρέμμα
– Ισραήλ: 1.200–1.300 €/στρέμμα
– Η Ολλανδία, με 45 εκατ. στρέμματα, εξάγει 123–125 δισ. € αγροδιατροφικά προϊόντα.
– Η Ελλάδα, με 37 εκατ. στρέμματα, εξάγει 11–12 δισ. €.
– Ο μέσος Ολλανδός αγρότης έχει 300–500 ενιαία στρέμματα και σύγχρονους συνεταιρισμούς.
– Ο Έλληνας παραμένει παγιδευμένος σε μοντέλο δεκαετίας ’80.
Κάθε χρόνο εισρέουν στον τομέα 3,5–4 δισ. € σε επιδοτήσεις. Η συνολική αξία της παραγωγής: 7–8 δισ. €.
Με απλά λόγια: Για κάθε 1 € που παράγει η ελληνική γεωργία, τα 50–55 λεπτά είναι επιδότηση. Σε αρκετές καλλιέργειες, η επιδότηση υπερβαίνει την παραγωγή. Καμία οικονομία δεν επιβιώνει με τέτοια αναλογία. Το ζήτημα δεν είναι το κλίμα. Είναι η νοοτροπία.
Το πραγματικό δίλημμα δεν τίθεται δημόσια:
Θέλουμε αγρότες που παράγουν;
Ή επιδοματούχους που συντηρούνται;
Η Ελλάδα επιλέγει το δεύτερο – και πληρώνει το κόστος σε ανταγωνιστικότητα, εισόδημα και διατροφική ασφάλεια.
Η επανάσταση που δεν τολμούν να πουν:
– Μετάβαση από τις ανοιχτές καλλιέργειες στο θερμοκήπιο υψηλής τεχνολογίας.
– Κτήματα 300–500 στρεμμάτων, όχι οικογενειακά 20 στρεμμάτων.
– Επενδύσεις σε υδροπονία, αισθητήρες, ρομποτική, precision farming.
– Επιδοτήσεις μόνο για αλλαγή μοντέλου – όχι για να μείνει το παλιό ζωντανό.
– Branding ελληνικών προϊόντων αντί για χύμα εξαγωγές σε Ιταλούς.
Όμως καμία κυβέρνηση δεν τολμά να το πει.
Η αναγκαία μετάβαση σημαίνει ότι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι θα πρέπει να αλλάξουν επάγγελμα, τόπο και τρόπο ζωής. Αυτοί οι άνθρωποι είναι μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ψήφοι. Και όποιος τους πει την αλήθεια, τελειώνει πολιτικά.
Οπότε η χώρα συνεχίζει να πληρώνει – και να βυθίζει τον πρωτογενή τομέα ακόμη βαθύτερα στη στασιμότητα.
Πηγή: liberal.gr