Του Γιάννη Ζωιτού
Υψώνοντας το αριστερό χέρι του ο Σωκράτης Φάμελλος έσφιξε τη γροθιά του στον αέρα. Το είχε επαναλάβει αρκετές φορές τις προηγούμενες ημέρες προς τιμήν της χειμαζόμενης Παλαιστίνης. Τούτη τη φορά, ωστόσο, είχε διαφορετική σημειολογία η κίνησή του.
Έχοντας περιγράψει το 5ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ως την «αφετηρία της επανεκκίνησης για να προχωρήσουμε ενωμένοι, δυνατοί, περήφανοι, μαχητικοί με καλούς αγώνες και με μια μεγάλη κοινωνική επιτυχία: Την επιτυχία της προοδευτικής διεξόδου και της πολιτικής ανατροπής» ολοκλήρωνε κατ’ αυτόν τον τρόπο την πενηνταπεντάλεπτη δευτερολογία του στο φινάλε της τέταρτης ημέρας.
«Ψήφος εμπιστοσύνης» σε Φάμελλο
Προτού η Όλγα Γεροβασίλη από το προεδρείο δώσει προθεσμία τριών ωρών για τις ηλεκτρονικές ψηφοφορίες και μαζί κηρύξει τη λήξη των εργασιών του ανώτατου οργάνου, οι παριστάμενοι σύνεδροι είχαν σηκωθεί από τις θέσεις τους και χειροκροτούσαν παρατεταμένα τον επικεφαλής της Κουμουνδούρου. Από τους συνεργάτες του Σωκρ. Φάμελλου η αυθόρμητη αυτή αντίδραση εκλήφθη ως «ψήφος εμπιστοσύνης» έξι μήνες από την ανάληψη των καθηκόντων του στην ηγεσία. Η οποία «ψήφος εμπιστοσύνης» επιβεβαιώθηκε εκ των υστέρων από τη σχεδόν συντριπτική υπερψήφιση όλων των εισηγητικών/προεδρικών προτάσεων για το καταστατικό και τις θέσεις, όπως ενημέρωσαν από τα κεντρικά του ΣΥΡΙΖΑ.
«Ο Φάμελλος το πήρε το συνέδριο» παρατηρούσε προτού αποχωρήσει από το Συνέδριο στέλεχος της Κεντρικής Επιτροπής, θεωρώντας πως με τη στάση του στο φινάλε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είχε κερδίσει το ακροατήριο.
Ούτε μια ώρα αργότερα το γήπεδο μπάσκετ του Περιστερίου είχε αδειάσει εντελώς. Ενόσω το συνεργείο άρχιζε την προετοιμασία, στοιβάζοντας τις λευκές καρέκλες, προκειμένου το κλειστό να παραδοθεί στην κατάσταση που ήταν πριν από την Πέμπτη, ένας άνδρας φώναξε «μαζέψτε γρήγορα, να κλείσουμε». Κι αν οι μπλε βαριές σιδερένιες πόρτες σε λίγη ώρα θα έκλειναν οριστικά, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε κρατηθεί ανοικτός. Κυρίως όμως είχε παραμείνει όρθιος, όπως είχε νωρίτερα αναφωνήσει ο πρόεδρός του. «Είμαστε εδώ, είμαστε μαζί, είμαστε όρθιοι» με εντολή «να ξαναχτίσουμε το σπίτι μας».
Ο Τσίπρας, οι πιέσεις και οι αποστάσεις
Ασφαλώς και δεν είναι ψέμα, πολλώ δε μάλλον υπερβολή, ότι η πολιτική «επιβίωση» του ΣΥΡΙΖΑ άγγιζε τα όριά της σε αυτήν την τετραήμερη διαδικασία. Οι χαμηλές δημοσκοπικές επιδόσεις από την άνοιξη του 2025 και οι πρόσφατες εξαγγελίες του Αλέξη Τσίπρα, ανεξαρτήτως του αν έδωσε χαμογελαστός το παρών στο Συνέδριο μετά από τρία διαδοχικά no-show σε ανάλογες περιστάσεις από τον Ιούνιο του ’23, είχαν συνθέσει ένα ασφυκτικό σκηνικό πριν από απόγευμα της Πέμπτης. Το οποίο στα μάτια αρκετών φάνταζε ως και διαλυτικό. «Λέτε να είναι το τελευταίο τους;» αναρωτιόνταν.
Δεν κατέληξε πάντως τέτοιο, ούτε καν επεισοδιακό. «Πέσανε όλοι να μας φάνε» ισχυριζόταν ο Σωκρ. Φάμελλος, αλλά στο τέλος «διαψεύσαμε όσους προέβλεπαν ότι θα είναι ένα Συνέδριο διχόνοιας και μαχών». Όχι, φυσικά, ότι έλειψαν στιγμές έντασης και εσωκομματικών προσκρούσεων. Ούτε κύλησαν όλα ρόδινα, ευχάριστα και πανηγυρικά. Θα ήταν ανέφικτο ν’ αποφευχθούν στη διάρκεια μιας μακράς διαδικασίας με 2.687 συνέδρους και πιέσεις εκατέρωθεν.
Οι παραδοχές για μακρά περίοδο βαθιάς κρίσης και συρρίκνωσης που απαιτεί δραστικές αποφάσεις ήταν πολλές. Από το πρωί της Παρασκευής ως το μεσημέρι της Κυριακής μίλησαν αθροιστικά 268 άτομα – σχεδόν το 10% των συμμετεχόντων. Ούτε ήταν κεραυνός εν αιθρία ότι δύο δημοφιλή στελέχη πρώτης γραμμής, όπως ο (αναπληρωτής γραμματέας) Γιώργος Βασιλειάδης ή ο Διονύσης Τεμπονέρας, ανακοίνωσαν, με έντονες δόσεις κριτικής, την απόφασή τους να αποστασιοποιηθούν από τα κέντρα αποφάσεων και να μην θέσουν υποψηφιότητα για τα καθοδηγητικά όργανα. Προσώρας θα διατηρήσουν απλώς την κομματική τους ιδιότητα.
Άλλα, εξίσου προβεβλημένα πρόσωπα, εξέφρασαν ενστάσεις για δομές και τρόπους λειτουργίας του κόμματος που θα πρέπει να αλλάξουν. Μεταξύ αυτών ο εκπρόσωπος Τύπου Γιώργος Καραμέρος, που υιοθέτησε τον «νέο πατριωτισμό», ο Χρήστος Σπίρτζης και η Κατερίνα Νοτοπούλου. Ορισμένα στελέχη, από την άλλη, επέλεξαν να μην πάρουν καν τον λόγο, προτιμώντας να σωπάσουν.
Προσπάθησαν να συναντηθούν
Δεδομένων πάντως των εσωκομματικών συγκρούσεων που είχαν σημαδέψει έντονα τα προηγούμενα δύο συνέδρια, του 2024 (τακτικό και έκτακτο), αφήνοντας ανοικτές πληγές κι αιμορραγία, η αλληλοεξουδετέρωση δυνάμεων δεν ήταν στην ατζέντα των δύο μπλοκ (προεδρικό, αντιπολίτευση) και αποφεύχθηκε σε μεγάλο βαθμό.
Περισσότερο προκρίθηκαν οι υποχρεωτικοί συγκερασμένοι ή μικροί συμβιβασμοί και σε αυτή τη φάση δεν αναπτύχθηκαν οι έριδες και οι φιλονικίες που, εκ των πραγμάτων, θα οδηγούσαν σε νέα, ανεδαφικά, αδιέξοδα.
Τα βέλη εξαπολύθηκαν αδιάκριτα προς άλλες κατευθύνσεις, σε κόμματα, πρόσωπα, έμμεσα και στον ίδιο τον Αλ. Τσίπρα. Υπήρξαν, τηρουμένων των σφιχτών χρόνων για κάθε ομιλητή, και απόπειρες ενδοσκόπησης μαζί με παράθεσης προτεινόμενων λύσεων πάνω σε ιδεολογικοπολιτικές κατευθύνσεις. Προτάχθηκε από την πλειονότητα η ανάγκη να μην προκύψουν άλλες διασπάσεις και αποχωρήσεις, γιατί δεν θα συγχωρεθούν από τη βάση.
Είχαν, δεδομένα, σε όλα αυτά επιδράσει τα όσα είχαν ειπωθεί από τον πρώην πρωθυπουργό στη Διάσκεψη του Ινστιτούτου του την περασμένη Τρίτη. Ακόμη και τις ημέρες που δεν ήταν στον χώρο η αόρατη φιγούρα του περιδιάβαινε διαδρόμους, σκάλες και σάλα. Το όνομά του ήταν σχεδόν σε κάθε συζήτηση που αναπτυσσόταν από ‘δω κι από ‘κει.
Από επιλογή ή εξ ανάγκης άπαντες ήταν πολύ προσεκτικοί στο τι θα πουν και πώς θα εκφραστούν. Προτεραιοποιήθηκε η εικόνα συνοχής και συμπερίληψης των αντιθετικών απόψεων προκειμένου να υπάρξουν συγκλίσεις παρά αποκλίσεις που θα τεντώσουν στα άκρα το σχοινί. Αποτυπώθηκε ξεκάθαρα αυτή η διάθεση το Σάββατο, όταν έγινε η συζήτηση επί των τροπολογιών σε μείζονα ζητήματα όπως τα κριτήρια του «εκλέγειν» από τα μέλη και οι τράπεζες.
Ακόμη κι ο, μετρημένος αυτή τη φορά, Παύλος Πολάκης φρόντισε να είναι εξόχως διακριτικός ως προς την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, στρέφοντας αλλού τα πυρά του κι όχι στον πρόεδρο, αλλά βάζοντας ακόμη και πλάτη, εφόσον «προκύψει μια πρόταση κυβερνώσας Αριστεράς».
Η επόμενη μέρα στον ΣΥΡΙΖΑ
Υπό όλες αυτές τις συνθήκες, ο Σωκράτης Φάμελλος παραδέχθηκε με ειλικρίνεια ότι «το κόμμα είναι σε μετάβαση», αλλά προειδοποίησε πως «ούτε αδράνεια ούτε σε ομηρία» βρίσκεται. Ίσως σε μια αναμονή να τελεί περισσότερο πλέον για όσα θα έρθουν κι όταν αυτά θα έρθουν.
Προσώρας ο ΣΥΡΙΖΑ προχωρά αυτόνομα, αλλά έχοντας ταυτόχρονα τις πόρτες ανοικτές και ώτα ευήκοα για προγραμματικό διάλογο συνεργασιών. Στις οποίες ο ίδιος διεκδικεί να είναι «ο επιταχυντής και ο καταλύτης».
Κι ο χρόνος εφεξής θα αποδείξει ποιες είναι όντως οι ρεαλιστικές αντοχές του, αν κέρδισε απλώς χρόνο και μια παράταση ζωής ή στο τέλος θα κατορθώσει να ανακτήσει την επιδιωκόμενη θέση που κατείχε στο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Ο Γιάννης Ραγκούσης αξιολόγησε πως είναι «πολύ δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο».
Ομολογουμένως οι εσωκομματικές ισορροπίες είναι παγιωμένες πλέον μετά την ευρεία έγκριση όλων των εισηγήσεων του προεδρικού μπλοκ και τις κατ’ επέκταση χαμηλές επιδόσεις σε ποσοστά, μια μορφή εσωκομματικής «ήττας και αποδυνάμωσης» όπως ανέφερε γνώστης των συσχετισμών, που εμφάνισαν οι ξεχωριστές τροπολογίες Πολάκη και Σπίρτζη σε δύο θεμελιώδη ζητήματα. Το ένα η εμπλοκή του δημοσίου στην Εθνική τράπεζα και το άλλο το ασυμβίβαστο των επαγγελματικών στελεχών στα όργανα.
Θ’ αντιστραφούν οι αριθμητικοί όροι και θ’ ανατραπούν τα δεδομένα στην κάλπη της Κεντρικής Επιτροπής; Οι επόμενες απαντήσεις θα δοθούν σε δύο εβδομάδες. Από σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΚΟ του θα ασχοληθούν με τη στρατηγική που θα εφαρμοστεί στη συζήτηση επί της σύστασης Προανακριτικής για τα Τέμπη. Νέο κεφάλαιο αυτό.
Πηγή: tovima.gr