Του Αλέξανδρου Σκούρα
Η πρόσφατη ψήφιση της τροπολογίας για την αναστολή της κρατικής χρηματοδότησης στους «Σπαρτιάτες» είναι μια απόφαση που, πέρα από το συγκεκριμένο κόμμα, αναδεικνύει ένα βαθύτερο πρόβλημα: Τον αναχρονιστικό και άδικο θεσμό της κρατικής χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων. Εδώ και δεκαετίες, οι Έλληνες φορολογούμενοι χρηματοδοτούν με εκατομμύρια ευρώ κόμματα που συχνά δεν απολαμβάνουν την εμπιστοσύνη τους και πολλές φορές αποδεικνύονται αναποτελεσματικά, αδιάφορα ή ακόμη και επικίνδυνα. Η υποχρεωτική αυτή επιδότηση, που προέρχεται από τον ιδρώτα των πολιτών, αποτελεί ένα κατάλοιπο ενός πολιτικού συστήματος που αρνείται να προσαρμοστεί σε σύγχρονα δεδομένα.
Η κρατική χρηματοδότηση των κομμάτων δεν είναι ούτε δίκαιη ούτε αναγκαία. Υποτίθεται ότι θεσπίστηκε για να διασφαλίσει την ανεξαρτησία των πολιτικών κομμάτων από ιδιωτικά συμφέροντα και για να εγγυηθεί τη διαφάνεια στην πολιτική ζωή. Ωστόσο, στην πράξη, τα κόμματα εξακολουθούν να εξαρτώνται από ιδιωτικές χορηγίες και δανειοδοτήσεις, συχνά χωρίς να υπάρχει η απαραίτητη διαφάνεια για την προέλευση των χρημάτων αυτών. Την ίδια στιγμή, η αναγκαστική επιδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό δημιουργεί ένα στρεβλό πολιτικό τοπίο: Κόμματα χωρίς σοβαρή βάση υποστήριξης μπορούν να συντηρούνται τεχνητά χάρη στα χρήματα των φορολογουμένων. Αντί να στηρίζονται στην ελεύθερη βούληση και συνεισφορά των πολιτών που τα πιστεύουν, επιβιώνουν χάρη σε έναν μηχανισμό που επιβάλλεται δια της βίας.
Η κατάργηση της κρατικής χρηματοδότησης θα ενθαρρύνει μια πιο υγιή και αντιπροσωπευτική πολιτική ζωή. Τα κόμματα θα πρέπει να στραφούν προς την κοινωνία για την επιβίωσή τους, αναζητώντας την υποστήριξη των ψηφοφόρων τους μέσα από ιδιωτικές συνεισφορές. Αυτό δεν είναι απλώς πιο δίκαιο, αλλά και πιο δημοκρατικό: Ένα κόμμα που δεν μπορεί να συγκεντρώσει τα απαραίτητα κεφάλαια από τους ίδιους τους υποστηρικτές του δεν αξίζει να επιβιώνει εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Παράλληλα, η στροφή προς τις ιδιωτικές συνεισφορές δεν σημαίνει απαραίτητα την παράδοση των κομμάτων σε οικονομικά συμφέροντα. Η τεχνολογία προσφέρει πλέον τη δυνατότητα για πλήρη διαφάνεια σε όλες τις συναλλαγές, με μικρές, εξακριβωμένες συνεισφορές να αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της πολιτικής χρηματοδότησης.
Το παράδειγμα άλλων χωρών είναι αποκαλυπτικό. Σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η χρηματοδότηση των κομμάτων προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από ιδιωτικές δωρεές, με αυστηρούς κανόνες διαφάνειας που αποτρέπουν καταχρήσεις. Αντίθετα, στην Ελλάδα, η κρατική χρηματοδότηση διαιωνίζει έναν φαύλο κύκλο πολιτικής εξάρτησης από τον κρατικό μηχανισμό και αποθαρρύνει την πραγματική συμμετοχή των πολιτών. Επιπλέον, η διαχείριση των χρημάτων αυτών από τα κόμματα πολλές φορές είναι εξαιρετικά προβληματική, με οφειλές, δάνεια και αδιαφανείς δαπάνες που τελικά επιβαρύνουν τον Έλληνα φορολογούμενο.
Η κρατική χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων πρέπει να καταργηθεί οριστικά. Δεν αποτελεί ούτε κοινωνική πολιτική ούτε αναγκαίο κακό, αλλά ένα προνόμιο που δεν μπορεί πλέον να δικαιολογηθεί. Τα κόμματα που ζητούν την εμπιστοσύνη των πολιτών οφείλουν να στηρίζονται στους ίδιους τους πολίτες και όχι στην κρατική επιδότηση. Η πραγματική πολιτική συμμετοχή και η στήριξη των κομμάτων θα πρέπει να γίνεται με τη θέληση των ψηφοφόρων, όχι μέσω αναγκαστικής φορολόγησης. Η κατάργηση της κρατικής χρηματοδότησης είναι ένα βήμα προς μια πιο ώριμη και δημοκρατική πολιτική ζωή, όπου τα κόμματα λογοδοτούν πραγματικά στους πολίτες που εκπροσωπούν.
Πηγή: liberal.gr