Αρχίζει σήμερα (12/6) το 5ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Τα δύο βασικά μπλοκ και ο παρατηρητής Τσίπρας – Σημείο τριβής το νέο καταστατικό και κατ’ επέκταση η συνολική κατεύθυνση του κόμματος – Αποχώρησαν στο «παρά πέντε» μέλη που διαφωνούν.
Του Γιάννη Ζωιτού
Ύστερα από ένα επτάμηνο ο ΣΥΡΙΖΑ εισέρχεται εκ νέου από σήμερα το απόγευμα (12/6, 17:00) σε πλήρη συνεδριακή διαδικασία. Αριθμητικά είναι το πέμπτο κατά σειρά που θα λάβει χώρα μετά το ιδρυτικό του 2013. Πρακτικά είναι αισίως το τέταρτο σε διάστημα μικρότερο των δύο ετών, ένα απόλυτα αντιπροσωπευτικό δείγμα της ταραχώδους διακύμανσης που βιώνει το κόμμα από το καλοκαίρι του 2023. Αλλά και το πρώτο, παρεμπιπτόντως, στο οποίο ο Αλέξης Τσίπρας θα είναι παρών αφότου παραμέρισε για τη διάδοχη κατάσταση.
Φυσικά προηγήθηκε το έκτακτο, άκρως επεισοδιακό, συνέδριο του περασμένου Νοεμβρίου που σφράγισε την τρίτη διάσπαση, πριν καν συμπληρωθεί ένας χρόνος από την αμέσως προηγούμενη. Η Κουμουνδούρου πασχίζει με ιδρώτα ν’ αφήσει πίσω το πρόσφατο παρελθόν της και ευαγγελίζεται μια πλήρως ανανεωμένη σελίδα. Μια επανεκκίνηση που, από την ερχόμενη Δευτέρα (6/6), θα οδηγήσει σε πολύ πιο λαμπερές ημέρες και μακριά από τα χαμηλά δημοσκοπικά ποσοστά που εμφανίζονται σε κάθε νέα μέτρηση. Οι οιωνοί, βέβαια, αφήνουν ερωτηματικά.
Εκ των πραγμάτων, από το «φλογισμένο» και «εκρηκτικό» Γκάζι, όπου «κάηκαν» αρκετές ζωές του, ο ΣΥΡΙΖΑ μεταβαίνει στο Περιστέρι με δηλωμένο στόχο ν’ ανοίξει ξανά τα φτερά του και να βρεθεί ψηλότερα. Υπό τους ήχους και την διαπεραστική αύρα του Μίκη Θεοδωράκη, στον οποίο θα είναι αφιερωμένη η εναρκτήρια ημέρα. Προγραμματίστηκε μάλιστα και βραδινή συναυλία.
Κρίνεται το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ
Σύνθημα του 5ου Συνεδρίου είναι το «Μαζί δημιουργούμε το αύριο. Δίκαια-Μαχητικά-Περήφανα». Σε αυτές τις επτά λέξεις που στοιχίζονται η μία πίσω από την άλλη η Κουμουνδούρου προσπαθεί να χωρέσει όλη την αγωνία της αμετάκλητης μετάβασης από το χθες στο επόμενο, κομβικό, στάδιο. Ένα στάδιο επαναπροσδιορισμού των στόχων και της κατεύθυνσης. Θα υπάρχει άραγε πειστικό «αύριο»; Το στοίχημα είναι πολυπαραγοντικό.
Οι συνθήκες έχουν μεταβληθεί παντοιοτρόπως συγκριτικά με τον Σεπτέμβριο του 2023 και Φλεβάρη ή τον Νοέμβριο του 2024. Ανάλογα και οι ανάγκες που οφείλει να εξυπηρετεί η παράταξη που κράτησε το κουμάντο της χώρας για 4,5 χρόνια. Ζητούμενο η προσαρμογή στους νέους διαμορφωμένους όρους του πολιτικού παιχνιδιού και της αδυσώπητης πραγματικότητας.
Λαμβάνοντας άπαντες υπ’ όψιν τις συγκυρίες και τις απαιτήσεις, το Συνέδριο έχει αποκτήσει υποχρεωτικά καταστατικό χαρακτήρα. Όσες δομικές αλλαγές δεν είχαν προωθηθεί και μορφοποιηθεί τα προηγούμενα χρόνια, θα συζητηθούν και θα εγκριθούν ή θα απορριφθούν από το ανώτατο όργανο του κόμματος.
Τα δύο μπλοκ
Εσωτερικές τάσεις υπήρχαν ήδη κι εξακολουθούν να υφίστανται. Οι προεδρικές εκλογές «γέννησαν» δύο νέα ισχυρά μπλοκ. Το προεδρικό και αυτό της εσωτερικής αντιπολίτευσης. Κι αν οι πρώτοι μήνες της μετά-Κασσελάκη εποχή δεν χαρακτηρίστηκαν από έντονα πάθη και έριδες, δεδομένης μιας σιωπηρής ανακωχής, από την άνοιξη οι πληγές άρχισαν ν’ ανοίγουν ξανά. Κυρίως ως αποτέλεσμα της παγίωσης σε χαμηλά ποσοστά της τάξεως του 5%-7% και χωρίς εμφανή σημάδια αντιστροφής της αρνητικής κατάστασης. Οι κραδασμοί όχι μόνο δεν απορροφήθηκαν, αλλά ξεπήδησαν από τον κρατήρα.
Από τη μία βρίσκονται ο Σωκράτης Φάμελλος, οι άνθρωποι του στενού κύκλου του στον 7ο όροφο της Κουμουνδούρου και τα μέλη των οργάνων ή της ΚΟ που τον στήριξαν εξ αρχής. Μεταξύ τους «μιλούν» την ίδια γλώσσα, διαμορφώνουν τη στρατηγική και περνούν τις εισηγήσεις που θεωρούν αναγκαίες χάρη στην πλειοψηφία που διαθέτουν μέχρι σήμερα.
Από την άλλη στέκονται ο Παύλος Πολάκης κι εν μέρει ο Νίκος Παππάς. Που πότε λειτουργούν παρέα και πότε χώρια. Μαζί τους και μια αρκετά υπολογίσιμη ομάδα ατόμων που δεν συμφωνεί με μια σειρά από πρωτοβουλίες, αμφισβητεί τις κατευθυντήριες γραμμές και κατ’ επέκταση κατακρίνει την ίδια την ηγεσία του κόμματος.
Η αναπόφευκτη μάχη
Οι δύο αυτές πτέρυγες είναι βέβαιο πως θα συγκρουστούν τις τέσσερις ημέρες του Συνεδρίου. Κυρίως από την Παρασκευή που θα ξεκινήσουν οι ομιλίες. Ήδη το κείμενο συμβολής που υπέγραψαν 55 πρόσωπα λειτούργησε προειδοποιητικά. Απαίτησαν, όπως επεσήμαναν παρεμβαίνοντας, «ξεκάθαρες θέσεις που δεν θα χάνονται μέσα σε ένα ‘κλασικό’, μακροσκελές, συνεδριακό κείμενο απόφασης». Σύμφωνα με πληροφορίες, θα τεθούν επί τάπητος θεμελιώδεις τομές που εγκρίθηκαν από την ΚΕ, αλλά εκκρεμεί η αποδοχή τους από το κορυφαίο κατευθυντήριο όργανο.
Η κεντρική ομιλία του Σωκρ. Φάμελλου απόψε κατά τις 19:00 θα αποτελέσει την αφετηρία όσων θα δρομολογηθούν και θ’ ακολουθήσουν ως το μεσημέρι της προσεχούς Κυριακής. Ο ίδιος θα εστιάσει σε όσα είναι πια απαραίτητο να υπερψηφιστούν, εφόσον ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να εξέλθει της κρίσης του, πολιτικής και ταυτοτικής, έτσι ώστε να εξελιχθεί στον πυλώνα του δημοκρατικού μετώπου. Έχει, σίγουρα, ενδιαφέρον να φανεί μέχρι πού θα τραβήξει το σχοινί ο πρόεδρος του κόμματος προκειμένου να κερδίσει το στοίχημα που είχε θέσει όταν παρέλαβε τα ηνία, προτάσσοντας τη σοβαρότητα και την τεκμηρίωση έναντι ενός σκληροπυρηνικού λόγου.
Οι ψηφοφορίες για τις αλλαγές του καταστατικού και των θέσεων θα αποβούν, εν τέλει, καθοριστικές για την επόμενη ημέρα. Η φόρμουλα εκλογής προέδρου και των περιφερειακών οργανώσεων, όπως επίσης οι παράλληλες -αλλά σε καμία περίπτωση ταυτιζόμενες- απόψεις σε κυρίως οικονομικής φύσεως και στρατηγικής ζητήματα συνθέτουν προϋποθέσεις και σκηνικό προστριβών.
Ο έλεγχος της πλειοψηφίας στα όργανα, καθώς θα ακολουθήσουν οι εκλογές για την ανάδειξη νέας Κεντρικής Επιτροπής (30/6) και Πολιτικής Γραμματείας αντίστοιχα μια εβδομάδα αργότερα ξεκλειδώνει τις επόμενες πίστες.
Λεπτές ισορροπίες και αποχωρήσεις
Οι αριθμητικές ισορροπίες ευνοούσαν ως σήμερα το προεδρικό μπλοκ. Σε κάθε συνέδριο όμως οι συσχετισμοί ανατρέπονται απότομα ακόμη κι εντός της ίδιας της διαδικασίας. Πιο ταιριαστό παράδειγμα από όσα είχαν λάβει χώρα τον Φλεβάρη του 2024 στο Φάληρο δεν μπορεί να υπάρξει.
Πολύ περισσότερο όσο η απογοήτευση φωλιάζει εσωκομματικά και η άλλοτε ευρεία συμμετοχή των μελών στις διεργασίες πέφτει ραγδαία. Ήδη έχουν εκφραστεί αμφιβολίες για κυριαρχία μικροκομματικών συμφερόντων που οδηγούν σε μεμονωμένες συνεδριακές διευθετήσεις. Μεσολάβησαν και αποχωρήσεις προσώπων που μετείχαν από χρόνια στις κομματικές διεργασίες, αλλά άνοιξαν την πόρτα.
Δεν ήταν μονάχα η Ζωή Καρκούλια που ενημέρωσε για την παραίτησή της από την ΠΓ. Ακολούθησαν κι άλλοι «πασοκογενείς» που από το 2019 είχαν συστρατευτεί ως μέλη της Προοδευτικής Συμμαχίας, αλλά πλέον εκτιμούν ότι «ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ στην πραγματικότητα επιδιώκει την επιστροφή του στις αρχικές του καταβολές, ακυρώνοντας τον πολιτικό σχεδιασμό να εξελιχθεί σε βασικό κορμό της ευρύτερης προοδευτικής παράταξης».
Την αιχμηρή επιστολή, περνώντας μαζικά την πόρτα της εξόδου, συνυπέγραψαν η Γεωργία Σουλτάτη, η Τάνια Καραγιάννη, ο Κώστας Μανιάτης και ο Νίκος Μαδεμλής. Έκριναν από κοινού πως παρότι «τους τελευταίους μήνες άλλαξαν πολλά», στην ουσία «ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εξακολουθεί να μην υπηρετεί -και δεν φαίνεται διατεθειμένος να υπηρετήσει και στο μέλλον- τους πολιτικούς λόγους για τους οποίους κινητοποιηθήκαμε εξαρχής».
Εκτιμάται ότι παρόμοια λόγια θα ακουστούν κι άλλα από πρόσωπα που κινούνται στη μέση των δύο τάσεων και αισθάνονται απογοητευμένα από τους εκατέρωθεν χειρισμούς.
Παρατηρητής ο Τσίπρας
Υπάρχουν πάντως και οι αισιόδοξοι. Αυτοί που θα ήθελαν να δουν περισσότερους από 3500 συνέδρους συνολικά. Όχι απαραίτητα στο κλειστό γήπεδο μπάσκετ που θα φιλοξενηθεί το Συνέδριο, καθώς η μορφή του θα είναι υβριδική. Άρα εξ αποστάσεως πρόκειται να λάβουν μέρος αρκετές εκατοντάδες. Ο ακριβής αριθμός θα ανακοινωθεί από το προεδρείο και την επικεφαλής του, Όλγα Γεροβασίλη, πριν από την έναρξη των εργασιών.
Σε κάθε περίπτωση το 5ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ διεξάγεται αναπόφευκτα κάτω από την παχιά σκιά των κινήσεων που εξήγγειλε ο Αλέξης Τσίπρας την προηγούμενη Τρίτη στη δεύτερη Διάσκεψη του Ινστιτούτου του. Ο πρώην πρόεδρος θα είναι παρών κατά την πρώτη ημέρα του Συνεδρίου χωρίς όμως να παρέμβει. Ό,τι ήταν να πει το είπε. Τόσο για το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης όσο και για το νέο κίνημα που θα διατρέχει όλα τα υπόλοιπα προοδευτικά κόμματα.
Ο ίδιος θα προτιμήσει ν’ ακούσει, τιμώντας τον νυν πρόεδρο και τις κομματικές διαδικασίες, και θα αφήσει τους υπόλοιπους ν’ αποφασίσουν ποια θα είναι ακριβώς η επόμενη μέρα του ΣΥΡΙΖΑ. Και ποιους, εν τέλει, θα περιλαμβάνει. Ο ίδιος το δικό του μέλλον το ορίζει αυτοβούλως.
Πηγή: tovima.gr