Του Ι. Παπαφλωράτου
Τη θέση ότι με ευθύνη της Χαμάς, και εξαιτίας των μαξιμαλιστικών όρων που έθετε σε μόνιμη βάση, κατέρρευσε τελικά η εκεχειρία με το Ισραήλ, διατυπώνει σε συνέντευξή του στο Liberal ο νομικός-διεθνολόγος και καθηγητής στρατιωτικών σχολών Ιωάννης Σ. Παπαφλωράτος.
Σύμφωνα με τον διαπρεπή διεθνολόγο, η κατάσταση στη Μ. Ανατολή παραμένει ιδιαίτερα ρευστή, ενώ για την Τουρκία του Ερντογάν επισημαίνει πως επιθυμεί διακαώς να πάρει τα ηνία του μουσουλμανικού κόσμου στα χέρια της.
Αναφερόμενος, εξάλλου στη στάση των Χούθι, υπογραμμίζει πως ήταν απολύτως λογική η αντίδραση της Δύσης με τους βομβαρδισμούς κατά στόχων στην Υεμένη, καθώς δεν μπορεί να διαταράσσεται το παγκόσμιο εμπόριο, η παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και να ανεβάζουν πολύ ψηλά τα μεταφορικά κόστη».
Συνέντευξη στον Χρήστο Θ. Παναγόπουλο
Κύριε Παπαφλωράτε, ποιοι είναι οι κύριοι λόγοι που οδήγησαν στην παραβίαση της εκεχειρίας στη Μέση Ανατολή;
Κατ’ ουσίαν, η εκεχειρία έχει πλέον εξαντλήσει τα όριά της, για τον απλούστατο λόγο ότι η Χαμάς έθετε συνεχώς νέους όρους που ήταν μαξιμαλιστικοί και θα μπορούσε να τους επιβάλει μόνον εάν είχε κερδίσει στο πεδίο της μάχης. Δεν έχει, όμως, κερδίσει, έχει ηττηθεί. Συνεχώς δε χρονοτριβεί με αποτέλεσμα να εξαντληθεί η υπομονή των Ισραηλινών και να προχωρήσουν πλέον σε απόπειρα δυναμικής εκκαθάρισης του τοπίου.
Πώς επηρεάζει η νέα, αυτή, κρίση τις ευρύτερες γεωπολιτικές ισορροπίες, σε ό,τι αφορά το Μεσανατολικό;
Σίγουρα τις επηρεάζει, κυρίως εάν αναλογιστούμε ότι οι Ισραηλινοί κινήθηκαν και εναντίον της Συρίας, δηλαδή ανδρών των τζιχαντιστών του κ. Αλ Τζολάνι. Κτύπησαν και εκεί οι Ισραηλινοί. Επομένως, θέλουν να ξεκαθαρίσουν το τοπίο οριστικά και θα δούμε πώς θα διαμορφωθεί ο χάρτης, καθώς η Ουάσινγκτον έδωσε στο Τελ Αβίβ την άδεια να τελειώνει με όλους τους αντιπάλους του.
Αναφερθήκατε στη στάση του Ισραήλ και ότι ουσιαστικά εξαντλήθηκε η υπομονή του, κρατήθηκα από αυτή τη φράση Σας. Θέλω να Σας ρωτήσω πώς ερμηνεύετε τη στρατηγική του Ισραήλ απέναντι στη Χαμάς μετά την εκεχειρία. Υπάρχει κάποια αλλαγή στη στάση της κυβέρνησης Νετανιάχου σε σχέση με προηγούμενες συγκρούσεις;
Είναι πρόδηλο ότι, μετά την άνοδο του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία, η ισραηλινή κυβέρνηση νιώθει πιο άνετα. Έχει έναν άνθρωπο στον Λευκό Οίκο, ο οποίος της έχει δώσει το «πράσινο φως» να προχωρήσει σε εκκαθάριση της κατάστασης. Από εκεί και πέρα, βεβαίως, το τοπίο στη Μέση Ανατολή είναι θολό, γιατί υπάρχουν πάρα πολλοί δρώντες και οι συμμαχίες αλλάζουν με πολύ γρήγορο ρυθμό. Έχουν μπει στο παιχνίδι, πλέον, ως παράγοντες και οι τζιχαντιστές στη Συρία, οι οποίοι έχουν στραφεί όχι μόνο εναντίον των Κούρδων και των Χριστιανών, αλλά και κατά της Χεζμπολάχ. Επομένως, η ισορροπία είναι πάρα πολύ λεπτή. Πάντως, οι Ισραηλινοί έσπευσαν να ενημερώσουν αμάχους και παιδιά να φύγουν από τις περιοχές που επρόκειτο να κτυπήσουν, προκειμένου να μειωθεί το κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Δυστυχώς, όμως, και μία ανθρώπινη ζωή να χαθεί, είναι θλιβερό. Δεν πρέπει, όμως, να ξεχνάμε και τους Ισραηλινούς ομήρους, που κρατούνται παρανόμως από τη Χαμάς.
Φοβάστε, μετά και την εξέλιξη αυτή, και μια γενικευμένη σύρραξη, κύριε καθηγητά; Είναι, δηλαδή, πιθανόν να επεκταθεί περαιτέρω ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή;
Δεν είναι θέμα φόβου. Πάντα στη Μέση Ανατολή πρέπει να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι οι εξελίξεις μπορεί να προσλάβουν απροσδόκητη τροπή. Δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει κάτι. Ας ελπίσουμε ότι θα πρυτανεύσει η λογική και τουλάχιστον η Χαμάς θα πάψει να προβάλει μαξιμαλιστικές αξιώσεις, ενώ θα απελευθερώσει και τους ομήρους.
Η Τουρκία του Ερντογάν έχει εκφράσει έντονες θέσεις για το Παλαιστινιακό ζήτημα. Ποιός είναι, τελικά, ο πραγματικός της ρόλος στην περιοχή και πώς επηρεάζει η στάση της Τουρκίας τις σχέσεις της με το Ισραήλ αλλά και τις ΗΠΑ;
Η Τουρκία θέλει να πάρει τα ηνία του μουσουλμανικού κόσμου. Αντίπαλοί της σ’ αυτόν τον αγώνα είναι η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία και το Ιράν. Το τελευταίο έχει πλέον αποδυναμωθεί. Έχει μείνει μόνο με τους Χούθι και συνεχίζει να προκαλεί τους Αμερικανούς, με αποτέλεσμα να διακυβεύει πλέον την ίδια την ύπαρξη του καθεστώτος, γιατί ο κ. Τραμπ δεν είναι ο άνθρωπος που θα συγκρατηθεί ή που θα κοιτάξει να επιλύσει το θέμα δια της διπλωματικής οδού.
Εάν φύγει από τη μέση το Ιράν, τότε διευκολύνεται εξ αντικειμένου η Τουρκία. Από την άλλη πλευρά, όμως, το στίγμα που έχει αφήσει η οθωμανική κυριαρχία στην περιοχή είναι πολύ αρνητικό. Οι λαοί της περιοχής δεν θέλουν να αναγνωρίσουν στην Άγκυρα έναν πρωταγωνιστικό ρόλο. Και θα δούμε πώς θα διαμορφωθεί το νέο τοπίο καθώς, πλέον, η περαιτέρω ισχυροποίηση του Ισραήλ είναι εμφανής, όπως και η αποδυνάμωση της Συρίας, η οποία ουδείς μπορεί να προβλέψει εάν θα κυλίσει στην άβυσσο ενός νέου εμφυλίου πολέμου ή όχι.
Σε αυτό το στάδιο που βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή και υπό τις δεδομένες συνθήκες οι ΗΠΑ μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο διαμεσολαβητή στην κρίση; Υπάρχει πιθανότητα αλλαγής της αμερικανικής πολιτικής, αν η σύγκρουση κλιμακωθεί περαιτέρω;
Είναι πολύ δύσκολο να κάνει κανένας προβλέψεις στην εύφλεκτη περιοχή της Μέσης Ανατολής, πολλώ δε μάλλον όταν στον Λευκό Οίκο υπάρχει ο κ. Τραμπ που είναι απρόβλεπτος. Ας περιμένουμε να δούμε πως θα εξελιχθεί η κατάσταση… Ας μην ξεχνάμε ότι όπισθεν του Ιράν ίστανται η Κίνα και η Ρωσία. Επομένως, το «παιχνίδι» έχει μία ευρύτερη γεωπολιτική διάσταση. Η προηγούμενη διοίκηση Τραμπ είχε παρέμβει δυναμικά στις εξελίξεις με την υπογραφή των λεγομένων «Συμφωνιών του Αβραάμ».
Είχαμε τις τελευταίες ώρες, εκτός αυτού του μπαράζ των ισραηλινών βομβαρδισμών στη Λωρίδα της Γάζας, και τις μαζικές επιθέσεις που εξαπέλυσαν οι ΗΠΑ εναντίον των Χούθι. Και βλέπουμε ότι και εκεί υπάρχει ένα ανοικτό μέτωπο, το οποίο, επίσης, έχει συνέπειες. Θα ήθελα το σχόλιό σας…
Σωστά. Οι Χούθι είναι οι τελευταίοι σύμμαχοι που έχουν απομείνει στην Τεχεράνη. Έχουν αποδειχθεί δε πολύ πιο χρήσιμοι από ότι πιθανότατα ανέμενε το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν. Παρά ταύτα, η υπομονή της Δύσης έχει ένα όριο. Δεν μπορεί οι Χούθι να διαταράσσουν το παγκόσμιο εμπόριο, την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και με τις πράξεις τους να εξακοντίζουν στα ύψη τα μεταφορικά κόστη.
Επομένως, οι Αμερικανοί, οι οποίοι και επί διοικήσεως Μπάιντεν (σε συνεργασία με τους Βρετανούς) τους είχαν επιτεθεί, απεφάσισαν να τους καταφέρουν καίρια πλήγματα, γνωρίζοντας ότι το καθεστώς των Χούθι στην Υεμένη είναι πάρα πολύ αδύναμο, καθώς δεν διαθέτει καθόλου αντιαεροπορική άμυνα.
* Ο Ιωάννης Σ. Παπαφλωράτος είναι νομικός-διεθνολόγος και καθηγητής στρατιωτικών σχολών.
Πηγή: liberal.gr