Του Γιάννη Σιδέρη
Το νέο trend είναι ο αφορισμός προς τα συστημικά κόμματα, ήτοι ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ, γιατί –λέει– δεν πιάνουν τον σφυγμό της κοινωνίας και αφήνουν τις μάζες των ψηφοφόρων να τις αρπάζουν, προς πολιτική βρώσιν, οι δαγκάνες των αντισυστημικών κομμάτων, όπως της Ζωής και του Βελόπουλου.
Και τα λένε εκείνοι που δημιούργησαν το υπόβαθρο με δημοσιεύματα και κανονικοποίησαν τις θεωρίες συνωμοσίας περί ξυλολίου, βενζολίου και άλλων… εις ίου.
Τώρα, αφού τα βίντεο που κατέγραψαν την κίνηση του τρένου άνευ δεξαμενών και εξαερωμένων βαγονιών ταυτοποιήθηκαν ως αυθεντικά, αφού ο θάλαμος μηχανοδηγού χωρούσε μόνο κανα-δυο βαλίτσες και δεν προσφερόταν για αποθήκευση τόνων εύφλεκτου υγρού προς νόθευση καυσίμων ή… ποτών, και αφού ο ίδιος ο μηχανοδηγός δεν είχε ίχνη εγκαυμάτων, όλα αυτά καταρρέουν και η συζήτηση σταδιακά θα επιστρέψει στην αρχική, λογική της κοίτη: στα σφάλματα και την ανεπάρκεια του σταθμάρχη, την απουσία συναδέλφων του, την ευθύνη αυτών που τον όρισαν εκεί, τους ελλειμματικούς, και φυσικά τους αυτουργούς που, μέσα από λογής σκοπιμότητες (ύποπτες ή όχι), μετέτρεψαν την περίφημη σύμβαση 717 σε σύγχρονο γεφύρι της Άρτας.
Όλα αυτά δεν απαλλάσσουν την κυβέρνηση ευθυνών – και μόνο από το γεγονός ότι είναι κυβέρνηση. Και θα μπορούσαν να είναι αντικείμενο σκληρής αντιπολιτευτικής κριτικής. Αλλά τέτοια κριτική δεν έχει τη γοητεία του παραμυθιού και δεν εξιτάρει όπως η καχυποψία της μονταζιέρας, όπου το κάθε καφενείο εμπλουτίζει τα σενάρια προσθέτοντας τη δική του εκδοχή.
Αλλά αυτά απαιτούσαν ψυχραιμία και λογική ανάλυση, χωρίς δαιμονοποίηση. Και η δαιμονοποίηση είναι αυτή που κεντρίζει το συναίσθημα, χτυπάει κόκκινο, εξαγριώνει τον κόσμο και τον φέρνει στις πλατείες. Τη δαιμονοποίηση αυτή, που ξεκίνησε από τον κομιστή των επιστολών του Ιησού και του «Μακελειού», ασπάστηκαν τα δύο κόμματα της αντιπολίτευσης, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ, και τη μετέτρεψαν σε οπλοστάσιό τους.
Και καλά, από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν περίμενε κανείς τίποτα καλύτερο. Ο δομικός λαϊκισμός που εμφύτευσε ο Αλέξης εξακολουθεί να τον καθοδηγεί, παρότι ο ιδρυτής αναζητεί επικύρωση πτυχίων σοβαρότητας στα Χάρβαρντ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ επένδυσε στην προσπάθεια να αναδυθεί κίνημα νεοαγανακτισμένων – όπως τότε που τα λεφούσια των πλατειών κραύγαζαν «να καεί το μπουρδέλο η Βουλή». Η Βουλή δεν κάηκε χάρη στο ΠΑΜΕ (να τα θυμόμαστε και αυτά), αλλά το οργισμένο κύμα έφερε τους Τριπροκαμμένους στην κυβέρνηση. Φευ για τον Φάμελλο, το πρόβλημα δεν είναι που δεν έχει τη λαοπλάνα γοητεία του Αλέξη. Είναι που ο Αλέξης έκαψε προ δεκαετίας το ενδεχόμενο να αποτελέσει ο ΣΥΡΙΖΑ εναλλακτική. Γι’ αυτό, αν και τα πλήθη διαμαρτύρονται στους δρόμους, δεν προσβλέπουν στην ίαση των παθογενειών από την Αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ.
Το ΠΑΣΟΚ όμως τι δουλειά είχε να ενστερνιστεί τις συκοφαντίες του Βελόπουλου; Βοήθησαν βέβαια και κάποιες ναυαρχίδες των ΜΜΕ, που πέρυσι τέτοια εποχή –ένα χρόνο μετά το τραγικό δυστύχημα– αναβίωσαν το θέμα προσθέτοντας τις θεωρίες συνωμοσίας, οι οποίες μέχρι τότε διακινούνταν από περιθωριακά κόμματα, έντυπα και ιστοσελίδες.
Όταν όλη η αντιπολίτευση προσχώρησε στην κατασκευασμένη μυθολογία του εγκλήματος και του μπαζώματος, φυσικό ήταν τα δημοσκοπικά κέρδη να τα εκταμιεύσουν οι αυθεντικές πηγές των σεναρίων (βλέπε Βελόπουλος) και οι αυθεντικοί εκφραστές της υποδαυλισθείσας οργής (όπως η Ζωή).
Αλλά επειδή τα κόμματα και τα μέλη μιας κοινωνίας δεν είναι ίδια, η γενίκευση πως τα κόμματα έχασαν την επαφή τους με την κοινωνία δεν ισχύει.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε επαφή με την κοινωνία – με εκείνη την κοινωνία στην οποία επένδυσε την άλογη συμπεριφορά του αντιμνημονίου. Απλώς ατύχησε γιατί βρήκε μπροστά του έναν πιο αυθεντικό και αδίστακτο εκφραστή: τη μονοπρόσωπη Πλεύση Ελευθερίας.
Το κόμμα που έχασε την επαφή του με την κοινωνία (του) ήταν το ΠΑΣΟΚ.
Κατά υποκειμενική (άρα τρωτή) άποψη, πιστεύουμε ότι διαθέτει πλειοψηφία –μεγαλύτερη των υπολοίπων– λελογισμένων, μετριοπαθών και αντικειμενικών οπαδών. Ή τουλάχιστον διέθετε, πριν ένα τμήμα αυτών μεταναστεύσει στη ΝΔ του Μητσοτάκη – και λόγω Μητσοτάκη.
Αυτούς τους οπαδούς δεν επιχείρησε να τους επαναπατρίσει με μια θεώρηση των Τεμπών, όπου στον αντιπολιτευτικό του λόγο θα πρυτάνευε η διερεύνηση του δυστυχήματος και η απόδοση ευθυνών. Αφέθηκε να μηρυκάσει τον λόγο του ΣΥΡΙΖΑ και της Ζωής περί «μπαζώματος», το οποίο θα έκρυβε τα ίχνη του εγκλήματος.
Μόνο που πολλοί οπαδοί του ΠΑΣΟΚ δεν είναι μηρυκαστικά για να αναμασούν σκόπιμες ή ψεκασμένες θεωρίες – να καταγγέλλουν απόπειρα συγκάλυψης εγκλήματος πριν καν, ακόμη και να υπήρχε, διερευνηθούν οι αιτίες που οδήγησαν σε αυτό.
Και η κυρίαρχη αιτία ήταν ότι το τρένο μπήκε σε λάθος γραμμή και έγινε η σύγκρουση. Όλα τα υπόλοιπα ήταν απόρροια αυτού του γεγονότος.
Τόσο δύσκολο ήταν για το ΠΑΣΟΚ να αποκοπεί από το κοπάδι του ψεκασμού και να ασκήσει σκληρή αλλά ορθολογική αντιπολίτευση; Δε θα συνέπαιρνε τις μάζες, αλλά θα διατηρούσε την εγκυρότητά του στους δικούς του οπαδούς.
Πηγή: liberal.gr