Η Ευρωπαϊκή Ένωση ερευνά πιθανή κακοδιαχείριση τουλάχιστον 11,9 εκατ. ευρώ ευρωπαϊκών κονδυλίων σε έργο ανακύκλωσης στην Ελλάδα, καθώς η δυσκολία της χώρας να συμμορφωθεί με τα πρότυπα διαχείρισης αποβλήτων των Βρυξελλών δεν δείχνει σημάδια βελτίωσης.
Όπως αποκαλύπτει ρεπορτάζ του POLITICO, η έρευνα ξεκίνησε έπειτα από πορίσματα Ελλήνων ελεγκτών για λογαριασμό της ΕΕ, τα οποία αποκάλυψαν παρατυπίες τόσο στο κόστος όσο και στη λειτουργία του έργου.
Ένα από τα πορίσματα κατέγραψε πολλά προβλήματα στον τρόπο λειτουργίας των κέντρων ανακύκλωσης, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους έλλειψης ελέγχων για το τι συμβαίνει με τα απορρίμματα που συλλέγονται.
Η έρευνα της ΕΕ, που καθοδηγείται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO), βασίζεται στα μακροχρόνια προβλήματα της Ελλάδας με την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη διαχείριση αποβλήτων, τα οποία έχουν οδηγήσει σε τεράστια πρόστιμα εις βάρος της χώρας.
Το επίμαχο έργο αφορά ένα σύνολο «μονάδων ανακύκλωσης» ή περιπτέρων που κατασκευάστηκαν από ελληνική εταιρεία ανακύκλωσης και διασκορπίστηκαν σε Αττική, Πελοπόννησο και Κρήτη. Οι πολίτες μπορούν να παίρνουν πίσω χρήματα ανακυκλώνοντας πλαστικά, μεταλλικά και γυάλινα αντικείμενα στα περίπτερα αυτά, τα οποία δεν αφορούν συσκευασίες.
«Δεν υπάρχει πληροφόρηση από τον φορέα διαχείρισης απορριμμάτων Αττικής, ΕΔΣΝΑ, για το τι συμβαίνει με τα απόβλητα μετά τη συλλογή τους, πέρα από μια αναφορά για την τοποθέτησή τους σε αποθηκευτική εγκατάσταση της εταιρείας για το έτος 2023», αναφέρει το πόρισμα που είδε το POLITICO, προσθέτοντας ότι δεν έχουν εγκατασταθεί όλες οι μονάδες αποθήκευσης.
Η έρευνα της EPPO βασίζεται στα ευρήματα των εκθέσεων της ελεγκτικής επιτροπής, μεταξύ άλλων εγγράφων, σύμφωνα με αξιωματούχο που γνωρίζει την υπόθεση.
Το έργο των 220 εκατ. ευρώ συγχρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ μέσω Ευρωπαϊκού Επιχειρησιακού Προγράμματος.
Το 2023, η ελεγκτική επιτροπή είχε επιβάλει στον ΕΔΣΝΑ επιστροφή 2,9 εκατ. ευρώ, έπειτα από την ανεύρεση «σοβαρών παρατυπιών» στη σύμβαση ανάθεσης που δόθηκε στην συγκεκριμένα εταιρεία.
Η εταιρεία είχε κερδίσει τον διαγωνισμό για το έργο, παρότι είχε προτείνει τα περίπτερα να κοστίσουν περίπου πέντε φορές ακριβότερα από ό,τι θα κόστιζαν βάσει των τιμών της αγοράς.
Η Ελλάδα βρίσκεται επίσης σε τροχιά αποτυχίας στην υποχρέωση να ανακυκλώσει το 55% των αστικών αποβλήτων και το 65% των αποβλήτων συσκευασίας φέτος.
- «Δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί αν ο ΕΔΣΝΑ διερεύνησε ποιο θα ήταν ένα λογικό προϋπολογιστικό κόστος για τα κέντρα ανακύκλωσης, δεδομένου ότι η έρευνα αγοράς που διενήργησε και στην οποία αναφέρθηκε, δεν αφορούσε τουλάχιστον δύο ανεξάρτητες εταιρείες, αλλά δύο εταιρείες με κοινό συμφέρον και αποκλειστική σχέση, οι οποίες στη συνέχεια, βεβαίως, υπέβαλαν τη μοναδική προσφορά στον συγκεκριμένο διαγωνισμό και κέρδισαν τη σύμβαση», αναφέρει ξεχωριστή αναφορά, σύμφωνα με τοπικά μέσα.
Μετά τον δεύτερο έλεγχο, που ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο και αποκαλύφθηκε πρώτα από την εφημερίδα Καθημερινή, επιβλήθηκε δεύτερο πρόστιμο ύψους 3 εκατ. ευρώ, δηλαδή το μισό ποσό των ευρωπαϊκών κονδυλίων που χρησιμοποιήθηκαν για τα κέντρα ανακύκλωσης στις τρεις περιοχές, όπως αναφέρει η έκθεση.
Πρωταθλητές στα πρόστιμα, ουραγοί στην ανακύκλωση
Η κακή επίδοση της Ελλάδας στην ανακύκλωση και στη συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία είναι διαβόητη.
Σύμφωνα με στοιχεία του 2022 της ευρωπαϊκής στατιστικής υπηρεσίας Eurostat, το ποσοστό ανακύκλωσης αστικών αποβλήτων στην Ελλάδα κυμαινόταν γύρω στο 17%, σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 49%.
Η Ελλάδα φαίνεται να αποτυγχάνει επίσης όσον αφορά την υποχρέωση ανακύκλωσης του 55% των αστικών αποβλήτων και του 65% των αποβλήτων συσκευασίας φέτος, σύμφωνα με την αξιολόγηση εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας του 2025 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η χώρα είχε ήδη «χάσει τον στόχο του 2020 για ανακύκλωση του 50% των αστικών αποβλήτων κατά πολύ», σύμφωνα με την έκθεση.
Στην ΕΕ, η Ελλάδα είναι ένα από τα πέντε κράτη-μέλη που πληρώνουν πρόστιμα για μη συμμόρφωση με τις περιβαλλοντικές πολιτικές. Μέχρι σήμερα, η χώρα έχει καταβάλει περίπου 230 εκατ. ευρώ στις Βρυξέλλες για να καλύψει αυτές τις παραβάσεις, σύμφωνα με την αξιολόγηση.
Από τις 19 ανοικτές υποθέσεις παραβίασης κατά της Ελλάδας σε περιβαλλοντικά ζητήματα, οι έξι σχετίζονται με τη διαχείριση αποβλήτων, από παράνομες χωματερές έως μη ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας για τα απόβλητα συσκευασίας. Στο μεταξύ, οι τοπικές ΜΚΟ έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει για συστημικές δυσλειτουργίες στον τομέα.
Πηγή: news247.gr