Του Σάκη Μουμτζή
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έλεγε πως λάθη στην οικονομική πολιτική θα πάνε μια χώρα 5 ή 10 ή 15 χρόνια πίσω. Λάθη στην εξωτερική πολιτική ίσως και 100 χρόνια πίσω. Υπό αυτό το πρίσμα έχει ενδιαφέρον να δούμε, στο πλαίσιο ενός κειμένου 480 λέξεων, τις βασικές γραμμές της εξωτερικής πολιτικής του εκλιπόντος.
Η πρώτη διαπίστωση που κάνουμε είναι ότι ακολούθησε με συνέπεια την εξωτερική πολιτική του γερμανικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος του Γκέρχαρντ Σρέντερ. Αυτή η πρόσδεση απέβη αποτελεσματική και σε τομείς της εσωτερικής πολιτικής, καθώς συνδέθηκε με την ένταξη της πατρίδας μας στην ευρωζώνη, μια επιλογή που βρήκε σύμφωνη και τη Νέα Δημοκρατία και μέρος της αποκαλούμενης ανανεωτικής Αριστεράς. Μάλιστα, αν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι, αυτή ήταν μια επιλογή του Ανδρέα Παπανδρέου της ύστερης περιόδου (1994-1995), που ήταν και η πιο δημιουργική περίοδος της πρωθυπουργικής του διαδρομής.
Αυτή την επιλογή του Ανδρέα ακολούθησε με συνέπεια ο Κώστας Σημίτης.
Στην πορεία προς την ευρωζώνη έπρεπε να λειανθούν οι γωνίες στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αυτό συνέβη όταν η Ελλάδα έπαψε να είναι ο «μπροστινός» των ευρωπαϊκών κρατών που δεν επιθυμούσαν τη σύνδεση της Τουρκίας με την ΕΟΚ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ήταν μια κίνηση που έκρινε ο εκλιπών πρωθυπουργός πως ήταν απαραίτητη, με δεδομένο ότι και οι τουρκικές ελίτ είχαν τότε– και μέχρι το 2010– έναν παρόμοιο προσανατολισμό. Υπό αυτό το πρίσμα θα δούμε και τη συμφωνία της Μαδρίτης που προκάλεσε και εξακολουθεί και σήμερα να προκαλεί έναν ισχυρό αντίλογο.
Όποιος προσάπτει στον Κώστα Σημίτη ευθύνες για τα Ίμια είναι είτε εμπαθής είτε έχει ξεχάσει τα γεγονότα. Ο Κ. Σημίτης δεν είχε καν λάβει ψήφο εμπιστοσύνης όταν κορυφώθηκε η κρίση η οποία είχε ξεκινήσει τα Χριστούγεννα του 1995, ενώ υπήρχε κενό εξουσίας -λόγω Ωνασείου- στη χώρα. Η επικράτηση του Κ. Σημίτη στις εσωκομματικές εκλογές ήταν μια καλή αφορμή για συγκεκριμένα κομματικά παράκεντρα εξουσίας να προσπαθήσουν να υπονομεύσουν από το ξεκίνημά της την πρωθυπουργική του θητεία.
Δυστυχώς, αυτοί οι άνθρωποι, με ονοματεπώνυμο, μετέτρεψαν ένα εσωκομματικό πρόβλημα σε εθνική κρίση μεγάλων διαστάσεων. Ο τότε πρωθυπουργός κλήθηκε να τη διαχειριστεί μη γνωρίζοντας ποιοι τον στηρίζουν και ποιοι τον πολεμούν. Όσοι ακόμα πιστεύουν πως εκείνο το βράδυ είχαμε τακτικό πλεονέκτημα και θα βυθίζαμε μερικά τουρκικά πολεμικά, απλώς είναι ανόητοι. Δε μας λένε ποια θα ήταν τα επόμενα βήματα. Η υπόθεση των Ιμίων θα πρέπει να διδάσκεται ως παράδειγμα αποφυγής των όσων έγιναν από τα Χριστούγεννα του 1995 έως την τραγική βραδιά και σε στρατιωτικό επίπεδο.
Όσον αφορά την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτή ήταν αναντίρρητα μια επιτυχία της εξωτερικής πολιτικής των κυβερνήσεων Σημίτη, με δεδομένη τη στρατηγική πρόσδεση της Ελλάδας στο άρμα της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας. Είναι άλλης τάξης ζήτημα αν η επιλογή της διεύρυνσης των 14 κρατών, το 2004, με άλλα δέκα κράτη, απέβη επωφελέστερη στην πορεία, από τη στρατηγική της εμβάθυνσης των θεσμών, των διαδικασιών και των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Για τα πεπραγμένα του εκλιπόντος στα εσωτερικά θέματα σε άλλο κείμενό μου.
Πηγή: liberal.gr