Τη σύναψη της συμφωνίας με την Ουκρανία για την αξιοποίηση σπάνιων μετάλλων και ορυκτών ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ. Οι δύο χώρες συμφώνησαν να δημιουργήσουν ένα αμερικανο-ουκρανικό επενδυτικό ταμείο, το οποίο θα στηρίξει την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας. Η εξέλιξη από αναλυτές διεθνών μέσων χαρακτηρίζεται κρίσιμη, καθώς ενδέχεται να συνδέεται με τη διασφάλιση μελλοντικής στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ:
«Ο πρόεδρος Τραμπ έχει δεσμευτεί να βοηθήσει στη διευκόλυνση του τερματισμού αυτού του παράλογου και άδικου πολέμου. Αυτή η συμφωνία δείχνει σαφώς στη Ρωσία ότι η κυβέρνηση Τραμπ είναι προσηλωμένη σε μια ειρηνευτική διαδικασία με επίκεντρο μια ελεύθερη, κυρίαρχη και ευημερούσα Ουκρανία μακροπρόθεσμα. Ο πρόεδρος Τραμπ οραματίστηκε αυτή τη συνεργασία μεταξύ του αμερικανικού λαού και του ουκρανικού λαού για να δείξει τη δέσμευση και των δύο πλευρών για διαρκή ειρήνη και ευημερία στην Ουκρανία. Και για να είμαστε σαφείς, κανένα κράτος ή άτομο που χρηματοδότησε ή προμήθευσε τη ρωσική πολεμική μηχανή δεν θα επιτρέπεται να επωφεληθεί από την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας».
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg η συμφωνία θα παρέχει στις ΗΠΑ πρόσβαση σε νέα επενδυτικά έργα για την ανάπτυξη του φυσικού πλούτου και μετάλλων της Ουκρανίας, όπως του αλουμινίου, του γραφίτη και πηγών όπως πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Οι Financial Times τονίζουν πως «η συμφωνία έρχεται μετά από σκληρές και πολλές διαπραγματεύσεις», προσθέτοντας πως «οι σχέσεις των δύο χωρών αν και βελτιώνονται, παραμένουν τεταμένες».
Όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής του BBC, Tom Bateman:« Η υπογραφή αυτής της συμφωνίας ανακοινώθηκε μέσω δελτίου τύπου που εστάλη με email από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ. Κάτι εντελώς διαφορετικό από τη φαντασμαγορική τελετή που αρχικά προοριζόταν να γίνει στον Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο, η οποία κατέληξε σε αντιπαράθεση με τη σύγκρουση μεταξύ των Προέδρων Τραμπ και Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο.
Έκτοτε, η συμφωνία αυτή φαίνεται να έχει αναδιαπραγματευθεί σημαντικά, καθώς ο Λευκός Οίκος αύξησε την πίεση. Ωστόσο, ο Ζελένσκι κατάφερε να εξασφαλίσει σημαντικές παραχωρήσεις από την Ουάσιγκτον. Προγενέστερο σχέδιο του σημερινού κειμένου, που είδε το BBC, αναφέρει ότι θα δημιουργηθεί κοινό ταμείο επενδύσεων ΗΠΑ-Ουκρανίας για την έρευνα κρίσιμων ορυκτών και ενεργειακών αποθεμάτων στην Ουκρανία. Τα έσοδα θα συμβάλουν στην ανοικοδόμηση της χώρας.
Κρίσιμη είναι η αναφορά στο σχέδιο ότι το κόστος της μελλοντικής στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ προς την Ουκρανία θα προσμετράται ως μέρος της αμερικανικής επένδυσης στο ταμείο. Αυτό σημαίνει ότι η Ουκρανία, στην πράξη, θα παραχωρεί πρόσβαση σε μέρος των φυσικών της πόρων ως αντάλλαγμα για μελλοντική στρατιωτική υποστήριξη από τις ΗΠΑ.
Αυτό, ωστόσο, είναι σημαντικά λιγότερο από αυτό που ήθελε ο Τραμπ, δηλαδή να αποπληρωθεί όλη η στρατιωτική βοήθεια που παρείχαν οι ΗΠΑ από την αρχή του πολέμου το 2022.
Η γλώσσα της ανακοίνωσης του Υπουργείου Οικονομικών δείχνει πολύ μεγαλύτερη αλληλεγγύη προς την Ουκρανία απ’ ό,τι είναι συνήθως χαρακτηριστικό για τη διοίκηση Τραμπ, αναφερόμενη στην “πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας” και προσθέτοντας ότι “κανένα κράτος ή άτομο που χρηματοδότησε ή προμήθευσε τη ρωσική πολεμική μηχανή δεν θα επιτραπεί να επωφεληθεί από την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, είχε ήδη από τον Φεβρουάριο εκφράσει την πρόθεσή του να αποκτήσει πρόσβαση στις ουκρανικές σπάνιες γαίες, αναφέροντάς τα ως «αντάλλαγμα» για τα δισεκατομμύρια δολάρια βοήθειας που έχει ήδη παράσχει η Ουάσιγκτον στο Κίεβο.
Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις είχαν παγώσει μετά από μια έντονη συνάντηση στον Λευκό Οίκο μεταξύ του Τραμπ και του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, γεγονός που δυσχέρανε σημαντικά την επίτευξη συμφωνίας.
Σβιρίντενκο: Η Ουκρανία ελέγχει τις αποφάσεις εξόρυξης
Από την πλευρά της η αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Γιούλια Σβιρίντενκο δήλωσε ότι η συμφωνία επιτρέπει στην Ουκρανία να «αποφασίζει τι και πού θα εξορύσσεται» και ότι το υπέδαφος παραμένει ιδιοκτησία της Ουκρανίας.
Η Ουκρανία είναι πλούσια σε φυσικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένων σπάνιων γαιών που χρησιμοποιούνται, μεταξύ άλλων, στην ηλεκτρονική των καταναλωτικών προϊόντων, στα ηλεκτρικά οχήματα και σε στρατιωτικές εφαρμογές. Η παγκόσμια εξόρυξη σπάνιων γαιών κυριαρχείται επί του παρόντος από την Κίνα, η οποία βρίσκεται σε εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ μετά την απότομη αύξηση των δασμών από τον Τραμπ. Η Ουκρανία διαθέτει επίσης μεγάλα αποθέματα σιδήρου, ουρανίου και φυσικού αερίου.
Η Σβιρίντενκο δήλωσε ότι η Ουκρανία δεν έχει καμία υποχρέωση αποπληρωμής χρέους προς τις Ηνωμένες Πολιτείες βάσει της συμφωνίας, ένα βασικό σημείο στις μακρές διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο χωρών.
Η συμφωνία, πρόσθεσε, είναι επίσης σύμφωνη με το Σύνταγμα της Ουκρανίας και την εκστρατεία της Ουκρανίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στοιχεία που αποτελούν βασικά στοιχεία της διαπραγματευτικής θέσης της Ουκρανίας.
Η συμφωνία για τα ορυκτά και οι ειρηνευτικές προσπάθειες των ΗΠΑ έχουν διαπραγματευτεί ξεχωριστά, αλλά αντικατοπτρίζουν την προσέγγιση της Ουάσιγκτον έναντι της Ουκρανίας και της Ρωσίας. Ο Τραμπ έχει ανατρέψει την πολιτική των ΗΠΑ, μαλακώνει τη στάση των ΗΠΑ έναντι της Ρωσίας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, κατηγορεί ψευδώς τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι για τον πόλεμο.
Οι ειρηνευτικές προτάσεις των ΗΠΑ έχουν ζητήσει την αναγνώριση της διεκδίκησης της Ρωσίας για την Κριμαία, την οποία κατέλαβε από την Ουκρανία το 2014, και ενδεχομένως για τέσσερις άλλες περιοχές της Ουκρανίας. Ο Ζελένσκι έχει δηλώσει ότι το Κίεβο δεν θα το κάνει ποτέ, επειδή θα παραβίαζε το Σύνταγμα της Ουκρανίας.
«Είναι σημαντικό ότι η συμφωνία στέλνει ένα μήνυμα στους παγκόσμιους εταίρους ότι η μακροπρόθεσμη συνεργασία με την Ουκρανία -για δεκαετίες- δεν είναι μόνο δυνατή, αλλά και αξιόπιστη», δήλωσε ο Σβιρίντενκο στο X.
Ένα σχέδιο της συμφωνίας ΗΠΑ-Ουκρανίας που είδε το Reuters νωρίτερα την Τετάρτη έδειχνε ότι η Ουκρανία εξασφάλισε την κατάργηση οποιασδήποτε απαίτησης να αποπληρώσει τις ΗΠΑ για προηγούμενη στρατιωτική βοήθεια, κάτι στο οποίο το Κίεβο είχε αντιταχθεί σθεναρά.
Το σχέδιο δεν προέβλεπε συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφάλειας των ΗΠΑ για την Ουκρανία, ένας από τους αρχικούς στόχους του.
Ξεχωριστά, η Ουκρανία έχει συζητήσει με τους Ευρωπαίους συμμάχους της τη δημιουργία μιας διεθνούς δύναμης που θα συμβάλει στη διασφάλιση της ασφάλειας της Ουκρανίας σε περίπτωση επίτευξης ειρηνευτικής συμφωνίας με τη Ρωσία.
Πηγή: liberal.gr