Του Ζαχαρία Ζούπη
Oι πρώτες δημοσκοπήσεις στη μετά ΔΕΘ περίοδο καταγράφουν ήδη το πολιτικό αποτύπωμα και την αφετηρία για τη νέα περίοδο. Πριν από αυτές είχαν πραγματοποιηθεί η παρουσία του πρωθυπουργού και οι εξαγγελίες του με τα οικονομικά μέτρα, οι παρουσίες όλων των πολιτικών αρχηγών αλλά και η ομιλία του Α. Τσίπρα στο Συνέδριο του Economist.
To μόνο που δεν καταγράφουν είναι η παρουσία του προέδρου του κόμματος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης με ότι διαφοροποιησεις οριακού χαρακτήρα μπορεί να επιφέρει και βασικά για το ΠΑΣΟΚ, αν και είχαν προηγηθεί τρεις συνεντεύξεις Τύπου του ΠΑΣΟΚ, η ομιλία του Ν. Ανδρουλάκη στην επέτειο της 3ης Σεπτεμβρίου και οι καθημερινές παρεμβάσεις του με ανακοινώσεις, περιοδείες κ.λ.π.
Σε κάθε περίπτωση θα γίνουν κι άλλες έρευνες στην επόμενη περίοδο. Έχουμε όμως μια καλή γεύση της αποδοχής των μέτρων από μεριάς της Κυβέρνησης και των πολιτικών συσχετισμών όπως διαμορφώνονται. Υπάρχουν κάποια συμπεράσματα που μπορούμε να εξάγουμε.
ΠΡΩΤΟ: Οι έρευνες κοινής γνώμης διαψεύδουν κατηγορηματικά όλες τις προσπάθειες που ζήσαμε το τελευταίο διάστημα να εμπεδωθεί ένα κλίμα αποσταθεροποίησης και μίας εικόνα τεράστιας φθοράς της Ν.Δ που πέφτει με ιλιγγιώδη ταχύτητα, ενός Πρωθυπουργού που είναι θέμα χρόνου να φύγει, μίας εν κινήσει αλλαγής του Κ. Μητσοτάκη. Ρεπορτάζ, επίκληση «μυστικών δημοσκοπήσεων που γίνονταν τάχα τον Αύγουστο και αναλύσεις οδηγούσαν σ΄αυτά τα συμπεράσματα και δημιουργούσαν όπως αποδεικνύεται ψευδή εικόνα.
ΔΕΥΤΕΡΟ: Οι δημοσκοπήσεις ανέδειξαν μια εντελώς διαφορετική φωτογραφία. Η Ν.Δ σ΄αυτές φαίνεται να αντέχει κόντρα στις προβλέψεις και παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει (ακρίβεια, ΟΠΕΚΕΠΕ κ.ά). Δείχνει για άλλη μια φορά τη δυνατότητά της να στέκεται όρθια, να αυξάνει λιγότερο ή περισσότερο τις δυνάμεις της (από 1% έως 1.8%), να αναπληρώνει φθορές όπως αυτές που είχε τον Ιούλιο λόγω της υπόθεσης του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Βρίσκεται εκεί κάπου στο 30% και στις τρεις έρευνες εταιρειών του ΣΕΔΕΑ (OPINION POLL, GPO, MARC) και μάλιστα στις δύο από τις τρεις πάνω από το 30%. Πρόκειται για εικόνα που ποτέ δεν έχει εμφανιστεί δημοσκοπικά για Κυβέρνηση που έχει μπει στον έβδομο χρόνο της θητείας της. Σ΄αυτό, ας προστεθεί ότι απέχει 15.5% έως 16.5% από το δεύτερο κόμμα που είναι πια καθαρά το ΠΑΣΟΚ, μετά και τη νέα πτώση της ΠΛΕΥΣΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ.
Αν πάμε δε στην εικόνα του πρωθυπουργού παραμένει σταθερά πρώτος στην καταλληλότητα για πρωθυπουργός με επίδοση 27.5% έναντι μόλις 7.1% του δεύτερου Ν. Ανδρουλάκη. Δεν νομίζω να είναι σύνηθες στην Ελλάδα και αλλού ένας Πρωθυπουργός στον έβδομο χρόνο που κυβερνάει, να παρουσιάζει τετραπλάσια επίδοση από τον ηγέτη της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
ΤΡΙΤΟ: Η υποδοχή των μέτρων ήταν θετική, αν και είναι νωρίς να αξιολογηθούν πλήρως, κάτι που σε τελευταία ανάλυση θα συμβεί σταδιακά και ουσιαστικά όταν θα αισθανθούν οι πολίτες αλλαγές στην τσέπη. Ωστόσο, είναι χαρακτηριστικό ότι στις ερωτήσεις για ένα μέτρο από τα βασικά, η αποδοχή κυμαινόταν στο 40%-46% (έρευνα OPINION POLL), επίδοση αρκετά υψηλή.
Βεβαίως, όταν γίνεται πιο γενική ερώτηση για το πως βλέπουν τις συνολικές εξαγγελίες οι θετικές απόψεις κυμαίνονται από 28.5%- 32%. Ωστόσο, έχει ενδιαφέρον η απάντηση στο απλό ερώτημα «αν θεωρούν πως η Κυβέρνηση με βάση τις οικονομικές δυνατότητες δείχνει να παλεύει για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου».
Εδώ οι θετικές απαντήσεις φτάνουν το 37.5%, κάτι που δείχνει παραδοχή της προσπάθειας της Κυβέρνησης, αλλά και ότι υπάρχουν προσδοκίες από την Κυβέρνηση. Είναι φανερό, ότι υπάρχει ένα σαφές έλλειμμα ενημέρωσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην έρευνα της MARC, o ένας στους τρεις πολύτεκνους δηλώνει ότι τον αφορά ελάχιστα ή καθόλου η μείωση των φορολογικών συντελεστών ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, κάτι που ανεξάρτητα από την πολιτική, ιδεολογική τοποθέτηση του κάθε πολίτη δεν ισχύει οφθαλμοφανώς.
Σε κάθε περίπτωση η δημοσκοπική ανάκαμψη της Ν.Δ κατά 1%-1.8% οφείλεται στην ανακοίνωση των μέτρων και αυτό είναι αδιαμφισβήτητο πέρα από επιμέρους προσεγγίσεις.
ΤΕΤΑΡΤΟ: Η ΔΕΘ είναι πια παρελθόν. Η Κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός παίρνουν μια ανάσα και έχουν μια σχετικά καλύτερη αφετηρία από αυτήν του Ιουλίου. Οι προκλήσεις και οι δυσκολίες όμως είναι μπροστά. Η υλοποίηση των μέτρων θα προχωράει σταδιακά, αλλά η ακρίβεια στο ράφι, τα ενοίκια ή και την ενέργεια είναι παρόντα. Η αντιμετώπιση της ακρίβειας έχει αποδειχθεί μία πολύ δύσκολη υπόθεση, άρα όλα θα κρίνονται στην πραγματικότητα από την όποια αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος που θα φαίνεται μέρα με τη μέρα, μήνα με τον μήνα.
Η αντιμετώπιση των προβλημάτων της καθημερινότητας, η εκπομπή μηνύματος σταθερότητας, σκληρής δουλειάς για να βελτιώνεται η ζωή των ανθρώπων, η προσπάθεια να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη με κοινωνικές κατηγορίες που έχει πειραχτεί (νέοι, μεσαία τάξη κ.λ.π) ενισχύοντας την καχυποψία είναι ζητούμενα για το επόμενο διάστημα. Και μαζί μ΄αυτά η προώθηση μεταρρυθμίσεων, η ανάληψη μεγάλων πρωτοβουλιών είναι ένα μεγάλο ζητούμενο αφού το μεταρρυθμιστικό προφίλ του Πρωθυπουργού έχει δεχθεί πληγές.
Ταυτόχρονα, η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ θα επανέλθει, πιθανά να ανοίξει ένας νέος κύκλος σκανδαλολογίας, ενώ δεν πρέπει να υποτιμούνται γεγονότα και πριν απ’όλα η επίδραση διεθνών εξελίξεων είτε αφορά γεωστρατηγικές αλλαγές είτε οικονομικές κρίσεις όπως αυτή που αντιμετωπίζει η Γαλλία.
ΠΕΜΠΤΟ: Η κατακερματισμένη Αντιπολίτευση δείχνει να μην μπορεί να ξεφύγει από την αδυναμία της, δεν πείθει ότι διαθέτει εναλλακτική λύση διακυβέρνησης σε μια ταραγμένη παγκόσμια εποχή. Το ΠΑΣΟΚ είναι πια καθαρά δεύτερο κόμμα αξιοποιώντας την συνεχιζόμενη πτώση της Ν.Δ και φαίνεται να βρίσκεται στο 13.5% -14% στην εκτίμηση ψήφου, χωρίς να εισπράττει ούτε από τον χώρο του Κέντρου ούτε από τον χώρο της Κεντροαριστεράς και της Αριστεράς. Τμήμα ψηφοφόρων του της τάξης του 18%-20% επιλέγει ως καταλληλότερο πρωθυπουργό τον Κυρ. Μητσοτάκη και ένα αντίστοιχο τμήμα δηλώνει ότι σίγουρα θα ψηφίσει ή θα μπορούσε να ψηφίσει ένα κόμμα Τσίπρα, με ότι μπορεί εν δυνάμει να σημαίνουν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει αενάως δυνάμεις πληρώνοντας και την αδυναμία κάποιας μορφής μετεξέλιξης, αλλά και τον ερχομό του κόμματος Τσίπρα. Με σταθερές δυνάμεις εμφανίζονται η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ και το Κ.Κ.Ε. Εν ολίγοις, δεν υπάρχει κόμμα που να δείχνει την δυνατότητα να δημιουργήσει δυναμικές σημαντικής τουλάχιστον αλλαγής των συσχετισμών. Γι αυτό άλλωστε συζητιέται η προοπτική ίδρυσης κόμματος Τσίπρα.
Ουσιαστικά ο Α. Τσίπρας πριμοδοτείται πέραν της υπερπροβολής κάθε πρωτοβουλίας του από την αδυναμία των άλλων δυνάμεων της Αντιπολίτευσης. Φαίνεται πάντως ότι η προσπάθειά του έχει τα προβλήματά της είτε για τη θητεία του ως Πρωθυπουργός, είτε γιατί οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ από το 32% στο 17% και πρώην σύντροφοί του τον κατακρίνουν για όσα έχουν συμβεί από την παραίτησή του και μετά.
Εν κατακλείδι, οι έρευνες δείχνουν ότι η Κυβέρνηση Μητσοτάκη παρά τη φθορά της προηγούμενης περιόδου, κατάφερε μέσω της παρουσίας του στη ΔΕΘ να βελτιώσει την εικόνα της, παρουσιάζοντας μια πιο δυναμική και αισιόδοξη προοπτική. Το κατά πόσο θα διατηρήσει ή θα βελτιώσει τα κέρδη της ΔΕΘ θα φανεί στη συνέχεια. Η κοινωνία εξακολουθεί να είναι καχύποπτη, να διατηρεί αμφιβολίες, ωστόσο η πρωτοβουλία των κινήσεων έχει επανέλθει στην Κυβέρνηση, αφήνοντας την πολυδιασπασμένη αντιπολίτευση σε θέση άμυνας και αναμονής για τα επερχόμενα.
* Ο Ζαχαρίας Ζούπης είναι Διευθυντής Ερευνών της OPINION POLL – Πολιτικός Αναλυτής.
Πηγή: liberal.gr