Του Χρήστου Γεωργίου
Τελικά ήταν η πρόσφατη άνοδος των χρηματιστηριακών αγορών ένα ριμπάουντ ψόφιας γάτας; Μια κόκκινη θάλασσα πλημμύρισε τα τερματικά συναλλαγών μετά την ανακοίνωση των δυσμενών στοιχείων για τον πληθωρισμό Αυγούστου στις ΗΠΑ, αποδεικνύοντας ότι οι αγορές είχαν τιμολογήσει λάθος μια αισιοδοξία.
Το συμπέρασμα ήταν ότι ο πληθωρισμός δεν έχει κορυφωθεί ακόμη παρά την υποχώρηση των τιμών εμπορευμάτων. Τα επιτοκιακά futures δίνουν πλέον 35% πιθανότητα για μια αύξηση μιας ολόκληρης ποσοστιαίας μονάδας στο παρεμβατικό επιτόκιο της Fed αντί 75 μονάδες βάσης την επόμενη εβδομάδα.
Το ήδη συννεφιασμένο τοπίο για τις μετοχές και τα ομόλογα στις ΗΠΑ σκοτείνιασε περισσότερο, καθώς ο επίμονος πληθωρισμός ενισχύει τις προσδοκίες για το πόσο επιθετική θα πρέπει να είναι η αντίδραση της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας, δηλαδή πόσο θα αναγκαστεί να ανεβάσει τα επιτόκια.
Για εβδομάδες στις αγορές η συζήτηση είχε επικεντρωθεί στο αν είχε πλήρως τιμολογηθεί η επιθετικότητα της Fed μετά τη συνολική αύξηση επιτοκίων των 225 μονάδων βάσης φέτος. Πολλοί ανέμεναν άλλη μια αύξηση 75 μονάδων βάσης στη συνεδρίαση της Fed την επόμενη εβδομάδα.
Όμως, τα δυσμενή στοιχεία από το μέτωπο του πληθωρισμού που χτύπησαν τις μετοχές και τα ομόλογα ενισχύουν πλέον το επιχείρημα ότι η Fed θα πρέπει να γίνει πιο επιθετικό γεράκι απ’ ότι αναμενόταν πριν εβδομάδες, που σημαίνει ότι θα πρέπει να αναμένεται μεγαλύτερη δόση της νομισματικής σύσφιξης, της θεραπείας που ταλαιπωρεί τις αγορές όλη τη φετινή χρονιά.
Ενάντια στις προσδοκίες, οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν τον Αύγουστο στις ΗΠΑ με τον πληθωρισμό να τρέχει με ετήσο ρυθμό 8,3%, κοντά στο υψηλό 40ετίας που είχε σημειωθεί τον Ιούνιο.
Τα επιτοκιακά futures τιμολογούν πλέον 36% πιθανότητα ότι η Fed θα αυξήσει το παρεμβατικό επιτόκιο κατά 100 μονάδες βάσης, κίνηση που βλέπουν και οι αναλυτές της επενδυτικής τράπεζας Nomura για τον Σεπτέμβριο. Άλλοι επενδυτικοί οίκοι αναθεώρησαν υψηλότερα τις προβλέψεις τους για το που τελικά θα κορυφωθούν τα επιτόκια της Fed τους επόμενους μήνες.
Η πρώτη αντίδραση στις αγορές ήταν γρήγορη. Ο δείκτης S&P500 στη Wall Street έχασε 4,3% και ο δείκτης Nasdaq 5,2%. Ήταν οι μεγαλύτερες ημερήσιες απώλειες και για τους δύο δείκτες από τον Ιούνιο του 2020. Παράλληλα, η απόδοση στα 10ετη αμερικανικά ομόλογα ανέβηκε στο 3,46%, σε υψηλό τριών μηνών.
Oι αυξανόμενες προσδοκίες ότι η Fed θα συνεχίσει την επιθετική της τακτική είναι αρνητική εξέλιξη για τις αγορές που ήδη αντιμετωπίζουν αβεβαιότητες σε πολλαπλά μέτωπα, από το αν η μάχη της κεντρικής τράπεζας με τον πληθωρισμό θα φέρει ύφεση μέχρι και τις επιπτώσεις της ανόδου των πραγματικών αποδόσεων στις τιμές των κινητών αξιών.
Επιπρόσθετα, τον Σεπτέμβριο η Fed θα επιταχύνει τον ρυθμό συρρίκνωσης του ισολογισμού της στα $95 δισ. μηνιαίως, τακτική που μπορεί να αυξήσει τη μεταβλητότητα στις αγορές και να βαρύνει την οικονομία.
Η αγορά ήταν τελείως λάθος στην εκτίμησή της για τον πληθωρισμό και τα νέα στοιχεία ήταν ένα απότομο ξύπνημα που την ανάγκασε να δει την πραγματικότητα.
Οι διαχειριστές δεν αποκλείουν το σενάριο η χρηματιστηριακή αγορά να τεστάρει το χαμηλό του Ιουνίου στις 3.600 μονάδες. Ο δείκτης S&P 500 ιστορικά σημειώνει απώλειες 0,5% τον Σεπτέμβριο, με μια επίδοση που συγκρίνεται μόνο με τη δεκαετία του 1950. Μέχρις στιγμής φέτος ο δείκτης χάνει 17% και αυτό τον Σεπτέμβριο 0,6%.
Τα χειρότερα από τα αναμενόμενα στοιχεία πληθωρισμού ασκούν πίεση στην ανάκαμψη της χρηματιστηριακής αγοράς που είδε τον S&P 500 να κερδίζει 17% από το χαμηλό του στα μέσα Ιουνίου. Οι μετοχές έχουν πλέον σβήσει σχεδόν τα μισά από τα κέρδη της ανάκαμψης.
Λαβωμένη είναι και η αισιοδοξία ότι θα πλησίαζε η ώρα που η Fed θα ήταν σε θέση να χαλαρώσει τη νομισματική πολιτική που ακολουθεί, το σημείο περιστροφής όπως λέγεται στην αγορά, το οποίο είχε δημιουργήσει ελπίδες που περιοδικά παρείχαν στήριξη στις αγορές ρίσκου.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι το σημείο περιστροφής δεν φαίνεται κοντά στον ορίζοντα. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες η αγορά το είχε παρακάνει με το αφήγημα ότι κορυφώνονται οι επιτοκιακές αυξήσεις.
Περαιτέρω απώλειες σε μετοχές και ομόλογα θα πονέσουν τα χαρτοφυλάκια που πόνταραν σε ένα μίγμα των δύο για να μετριάσουν την πτώση.
Σύμφωνα με τη BofA Global Research, τα χαρτοφυλάκια 60/40, δηλαδή αυτά που τοποθετούνται σε μετοχές κατά 60% και σε ομόλογα κατά 40% με την ελπίδα ότι η πτώση σε μια κατηγορία επενδύσεων θα αντισταθμιστεί από κέρδη στην άλλη, καταγράφουν απώλειες 12% φέτος. Πρόκειται για τη χειρότερη απόδοση από το 1936.
Πολλοί επενδυτές είχαν προετοιμαστεί για μεταβλητότητα μετά από το άσχημο ξεκίνημα της φετινής χρονιάς με τους επαγγελματίες διαχειριστές να έχουν αυξήσει τα ποσοστά μετρητών στα χαρτοφυλάκια στο 6,1% τον Σεπτέμβριο, στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας 20ετίας.
Το κύριο ερώτημα είναι σε ποιο σημείο θα έχει η Fed επαρκή πεποίθηση ότι έχει κάνει αρκετή δουλειά με το κόστος χρήματος. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν βρισκόμαστε κοντά στο σημείο αυτό ακόμη, που σημαίνει ότι η χρηματιστηριακή αγορά θα είναι ευάλωτη σε πρόσθετες ζημιές.
Πηγή: liberal.gr